သတင္းကုိ လႈပ္ရွားမႈအသြင္ ေျပာင္းလဲပုံကုိ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ ၅၀ ကို ေမးျမန္းခဲ့ၾကတယ္။
သတင္း လႈပ္ရွားမႈအေၾကာင္း သူတုိ႔ နားလည္တဲ့ ပုံစံကုိ ေမးျမန္းခဲ့ၾကတယ္။
သတင္း လႈပ္ရွားမႈဆိုတာ နည္းပညာကို အသုံးခ်ႏုိင္ၿပီး၊
လူထုပါ၀င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြကို
ဖန္တီးၿပီး ျဖန္႔ျဖဴးႏုိင္ေအာင္ နည္းပညာကို အသံုးျပဳတာ ျဖစ္တယ္။
လူထုဆီ သတင္းေတြ ေပးျခင္းျဖင့္ မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္လာႏုိင္တယ္။
လူထု အသုိင္းအ၀ုိင္းေတြကုိ စည္းရုံးၿပီး စိတ္ဓါတ္ တက္ၾကြမႈ ေပးႏုိင္တယ္။
ဘာမွ မတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး ထင္တဲ့ ေနာက္ဆုံး အေျခအေနမွာေတာင္
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိလာေအာင္ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးတယ္။
ဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြတ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ
ေနာက္ဆံုးေပၚ ကိရိယာေတြကို မသံုးစြဲခဲ့ဖူးတဲ့ သူေတြကေတာင္
အခုအခါမွာေတာ့ အံ့ၾသရေလာက္ေအာင္ အသုံးျပဳတတ္ေနၾကပါၿပီ။
အင္တာနက္နဲ႔ လက္ကုိင္ဖုန္းေတြကုိ အသုံးျပဳၿပီး သတင္းေတြကို အလ်င္အျမန္ ျဖန္႔ျဖဴးႏုိင္တဲ့
စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္တဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ ကၽြန္ပ္တုိ႔ဆီမွာ ရွိေနပါျပီ။
ေဖ်ာ္ေျဖေရး သတင္းေတြဟာ ပုိလုိ႔ေတာင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕ဖုိ႔ လြယ္ကူတယ္။
လူထု ပါဝင္မႈုကုိ အေလးထားရမယ္။ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈ ရွိရမယ္။
ဆက္သြယ္ေရး ကိရိယာမ်ိဳးစုံကုိ နည္းလမ္းတက် အသုံးျပဳႏုိင္ရမယ္။
ဒါဟာ အင္တာနက္ေၾကာင့္ ေပၚလာတဲ့ မီဒီယာအသစ္ေတြရဲ. အခင္းအက်င္းေတြကိုု
အသံုးျပဳတာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဗီဒီယိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အြန္လိုင္းစာေစာင္လို ပံုစံမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္
အရင္မီဒီယာေတြထက္ေတာင္ ကုန္က်စားရိတ္ သက္သာပါေသးတယ္
ေနာက္ျပီး အဲဒါဟာ ရႏိုင္သမွ် အခြင့္အလမ္း အသစ္ေတြကို
ပံုစံေဟာင္း လႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ သံုးတာလဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆြဲေဆာင္မႈ
တီထြင္ႀကံဆမႈ
အျပန္အလွန္ တုံ႔ျပန္မႈ
ေဆာ္ၾသစည္းရုံးမႈ
လူထုႏွင္႔ ဆက္သြယ္မႈ
ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ
ရယူသုံးစြဲႏုိင္မႈ
စိတ္ဓါတ္တက္ၾကြမႈ
အခ်င္းခ်င္း ေ၀မွ်မႈ
ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြတ္မႈ
လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္မႈ
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ
နည္းနာ ၁ဝ ခု
သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အေျပာင္းအလဲအတြက္ သံုးၾကမယ္
Tactical Technology Collective မွ တင္ဆက္ေသာ ရုပ္ရွင္
Tactical Technology Collective မွ တင္ဆက္ေသာ ရုပ္ရွင္
သတင္းအခ်က္အလက္ဟာ စြမ္းအားပါ။
ဒီစြမး္အားက လႈံ.ေဆာ္ေပးႏိုင္တယ္၊ ဘ၀ေတြကို တိုးတက္ေစတယ္
မတရားမႈေတြ ျခစားမႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္တယ္။
ျပီးေတာ့ သတင္းေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္သံုးျပီး
တရားမွ်တမႈအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ႏိုင္တယ္။
သတငး္အခ်က္အလက္ေတြကို အေျပာင္းအလဲအတြက္ အဓိကတြန္းအားအျဖစ္သံုးရင္
သတင္းနည္းပညာလႈပ္ရွားမႈျဖစ္လာပါတယ္။
အခ်က္အလက္ေတြဟာ အေျပာင္းအလဲအတြက္ တြန္းအားျဖစ္လာတာမ်ိဳးေပါ့။
ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ. ဆက္သြယ္ေရးကိရိယာေတြကို
အေျပာင္းအလဲအတြက္သံုးတာ။
လိုအပ္တဲ့ နည္းနာ ၁ဝ ခုက ဒီမွာပါ ...
သတင္းေတြကို လႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို.အတြက္
ကမၻာတစ္လႊားက ေအာင္ျမင္တဲ့ ကမ္ပိန္းေတြမွာ ဒီနည္းေတြကို သံုးခဲ့တယ္။
နည္းနာ ၁ဝ ခု ရွိပါတယ္။
ဒီဆယ္နည္းက အခ်က္အလက္ေတြကေန လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္လာေစလိမ့္မယ္။
အေရးပါတဲ့ ကိစၥေတြမွာ လူေတြပါ၀င္လႈပ္ရွားလာဖို.ဆိုတာ အားေကာင္းတဲ့ သတင္းစကား၊
ရွင္းလင္းတဲ့ ပန္းတိုင္နဲ. ျပီးျပည့္စံုတဲ့ လမ္းစဥ္ေတြ လိုအပ္ပါတယ္။
လူေတြ အတူစုရုံးျပီး တစ္ခုခု လုပ္လာဖို. တြနး္အားေပးတဲ့ စြမ္းအားမ်ိဳး
ဗီဒီယိုေတြမွာရွိတယ္။
က်မတို. လူထုၾကားမွာ ဗီဒီယိုသင္တန္းေတြ ေပးခဲ့တယ္။
အဲဒီသင္တန္းေတြထဲက တစ္ခုမွာဆိုရင္ ေခတ္ေနာက္က်ေနတဲ့
“ဂူဂ်ဳရက္” လို.ေခၚတဲ့ ေနရာတစ္ခုက ေျမယာအခြင့္အေရး အေၾကာငး္ ရုပ္ရွင္တစ္ခု ဖန္တီးခဲ့တယ္။
ရလာဒ္ကေတာ့ ေျမယာအခြင့္အေရး ေတာငး္ဆိုလႈပ္ရွားမႈေတြ ေပၚလာတာပဲ။
ဒီရုပ္ရွင္ထဲက ေတာင္းဆိုမႈကေတာ့
သူတို.အခြင့္အေရးေတြအတြက္ ရဲရဲရပ္ျပီး ေျမယာေတာင္းဆိုဖို.ပါ။
ဗီဒီယိုေတြဟာ အေကာင္းဆံုးလက္နက္ပဲ။ ဘာေ့ၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အေျခခံလူတန္းစားေတြမွာ
အင္တာနက္လို တျခား အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာေတြကို မသံုးတတ္ၾကလို.ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုအေနအထားမွာ ဗီဒီယိုေတြဟာ လူထုထဲ ပ်ံ.ႏွံ.ဖို.
အေကာင္းဆံုး ၾကားခံျဖစ္လာပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ကိုယ္တိုင္ျမင္ေတြ.ရျပီး
တကယ့္ ရလာဒ္ေတြကို ဖန္တီးေပးလို.ပါ။
ေက်းရြာေပါင္း ၂၅ ရြာမွာ ဒီရုပ္ရွင္ကို ျပသအျပီးမွာေတာ့
လူ ၇၀၀ ေလာက္လမ္းေပၚထြက္လာပါတယ္။
ျပီးေတာ့ ေဒသဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးေတြကိုသြားျပီး သူတို.ေျမယာခြဲေ၀ခ်ထားျခင္း
မခံရဘူးဆိုတာကို တိုင္ၾကားၾကတယ္။
တိုင္ၾကားးမႈေတြ မျပီးျပတ္ေသးေပမယ့္ လူ ၇၀၀ လမ္းေပၚထြက္လာတဲ့ကိစၥဟာ
ၾကီးမားတဲေ့အာင္ျမင္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ ကၽြန္မတို. လုပ္ေဆာင္ခဲ့သမွ်ရဲ. အသီးအပြင့္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
အင္တာနက္ေပၚက Social Network Website ေတြကို
လိုအပ္ခ်က္နဲ. ရည္မွန္းခ်က္တူညီၾကတဲ့
လူအခ်င္းခ်င္း စုစည္းႏိုင္တဲ့ ေနရာတစ္ခုအျဖစ္ သံုးလို.ရတယ္။
Rebecca Saabe Saade ဟာ လက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံက လိင္တူႏွစ္သက္သူမ်ား
အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲမွာ Facebook ကို အသံုးခ်ခဲ့ပါတယ္။
Facebook ဟာ လက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံမွာ အရမ္းလူသိမ်ားတာေၾကာင့္
ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ လူမႈေရးဖိစီးမႈေတြ
ခါးစည္းခံေနရတဲ့ လူေပါငး္မ်ားစြာကို Rebecca ရဲ. အဖြဲ.အစည္းနဲ.
ခ်ိတ္ဆက္မိေစခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ Facebook လို လူသိမ်ားတဲ့ လူမႈေရးကြန္ယက္ေတြကို သံုးရတာ
ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြလဲ ရွိပါတယ္။
အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ. အပယ္ခံေတြနဲ. အလုပ္လုပ္ရတဲ့အခါ က်မတို. တျခားနည္းကို သံုးရပါတယ္။
လူမႈေရးျပသနာျဖစ္တာေၾကာင့္ စကားထြက္ေျပာတဲ့သူအတြက္ ျပသနာရွိလို.ပါ။
ဒါေ့ၾကာင့္ က်မတို.ဟာ ၀ါ၀င္သူေတြရဲ. လံုျခံဳေရးကို မထိခိုက္ေစဘဲ
လက္ဘႏြန္ရဲ. နာမည္ေက်ာ္ လူမႈေရးကြန္ယက္ကို သံုးဖို. နည္းလမ္းရွာခဲ့ရပါတယ္။
က်မတို. အရင္ဆံုး လူသိပ္မလာတဲ့ profile တစ္ခု ေဆာက္လိုက္ပါတယ္။
အဲဒိထဲမွာ ဘယ္သူမွ မရွိပါဘူး။ လိုဂို၊ အဖြဲ.နာမည္၊ ႏိုင္ငံနဲ.
က်မတို.အလုပ္အေၾကာင္း နည္းနည္းပါးပါးေရးထားေလးေတြပဲ ရွိပါတယ္။
လိင္တူႏွစ္သက္သူေတြနဲ.ဆိုင္တာေတြေပါ့။
ဒီပရိုဖိုင္းက အမွန္ေတာ့ အသိမိတ္ေဆြ ရွာတာထက္ အမ်ားၾကီး ပိုပါတယ္။
လက္ဘႏြန္က လိင္တူခ်င္းႏွစ္သက္မႈေၾကာင့္ အပယ္ခံ ထားရတဲ့ မိန္းကေလးေတြ အကူအညီ လိုခ်င္ရင္
က်မတို. Website ကို လာႏိုင္ဖို.ပါပဲ။ ပရိုဖိုင္းမွာ link ေပးထားတယ္ေလ။
ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ က်မတို. Profile ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါကိုေျပာခ်င္တာပဲ။ အဓိကက
က်မတို. Website ကိုလာေအာင္ လူသိမ်ားတဲေ့နရာေတြမွာ ေၾကျငာတယ္ ဒါပါပဲ။
တကယ္ေတာ့ အရမး္ႏွိပ္ကြပ္ခံရတဲ့ လူေတြနဲ. အလုပ္ လုပ္ရေလေလ
Facebook ေပၚမွာ privacy မရွိဘူး ဆိုတာကို သတိထားရေလပါပဲ။
ဘယ္ေလာက္ပဲ သတိထားထား လံုျခံဳမႈ လံုး၀ မရွိတဲေ့နရာပါ။
ဒါေ့ၾကာင့္ က်မတို. ဥပမာ Group တစ္ခု စေထာင္ျပီဆိုရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတာက ၀င္လာတဲ့ မိန္းကေလး
အမ်ားစုက လိင္တူႏွစ္သက္သူေတြလို. ၀န္ခံသလိုပါပဲ။
အဲဒိေတာ့ အခ်င္းခ်င္း သိစရာ မလိုေအာင္
ဆန္းသစ္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကို သံုးရပါတယ္။
India ႏိုင္ငံက Pink Chaddi Campaign ဟာဆိုရင္
Facebook ရဲ. အေကာငး္အဆိုးကို ေတာ္ေတာ္ျပႏိုင္ခဲ့တယ္။
Chaddi ဟာ ဟင္ဒီစကားနဲ. အတြင္းခံ ပါ။
Pink Chaddi လႈပ္ရွားမႈဟာ Sri Ram Sena လို.ေခၚတဲ့ လက္ယာႏိုင္ငံေရးအဖြဲ.က
အရက္ေရာင္းတဲ့ေနရာကို သြားမိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကို
တံု.ျပန္ဖို. စတင္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။
Pink Chaddi အဖြဲ.ဟာ သုံုးရက္အတြက္ လူေသာင္းေျခာက္ေထာင္ကို
အဖြဲ.နဲ. ပူးေပါင္းဖို. လႈံ.ေဆာ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး
လအနည္းငယ္အတြင္းမွာ အဖြဲ.၀င္ ငါးေသာင္းေက်ာ္ ျဖစ္လာပါတယ္။
ထိတ္လန္.ဖြယ္စာရိတၱၾကပ္မတ္ေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ
တာ၀န္ယူရသူေတြဟာ စားေသာက္ဆိုင္ထဲကမိန္းကေလးေတြကို အျပင္းအထန္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီရုပ္ပံုေတြကို ႏိုင္ငံအႏွံ.က ရုပ္ျမင္သံၾကားေတြကေန ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ပါတယ္
မိန္းမအမ်ားစုအျပင္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ Ram Sena ရဲ. အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ဆက္ဆံပံုကို
ေဒါသထြက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဒီေတာ့ အင္တာနက္သံုးတဲ့ လူေတြၾကားမွာ ေဒါသေတြ ေပါက္ကြဲမႈေတြအတြက္ တစ္ခုခုလုပ္ဖို.
တြနး္အားေတြရလာၾကတာေပါ့
လႈပ္ရွားမႈေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ Pramod Muthalik ဆီကို ပန္းေရာင္ အတြင္းခံေတြ ပို.ေပးတာပါပဲ။
သတင္းဌာနေတြကလဲ ဒီအျဖစ္အပ်က္ကို ဦးစားေပးေဖာ္ျပခဲ့တယ္
က်မတို. လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို တန္ျပန္ဖို. ပထမပိုင္း လုပ္တာတစ္ခုကေတာ့ သူက ပန္းေရာင္ ဆာရီေတြ
ျပန္ပို.ေပးမယ္ဆိုတာပါပဲ။ နာမ္ႏွိမ္တဲ့ သေဘာပါတဲ့ အတြင္းခံေတြကို
သန္.စင္တဲ့ ဆာရီနဲ. တန္ျပန္တဲ့သေဘာပဲပါ။
Pink Chaddi campaign ဟာ က်မအျမင္မွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္
ဘာေ့ၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သာမန္လူေတြနဲ. ဟင္ဒီလက္ယာသမားေတြၾကားက မျဖစ္ႏိုင္ေလာက္တဲ့
ေတြ.ဆံုစကားေျပာေရး ျဖစ္လာမယ့္ အေျခအေနကို
ဖန္တီးေပးႏိုင္ခဲ့လို.ပါပဲ။
ဒါဟာအၾကမ္းမဖက္ တံု.ျပန္မႈျဖစ္ျပီး ဒါဟာ
ကမ္ပိန္းမွာ ပါ၀င္သူေတြကို ရိုက္ႏွက္တာမ်ိဳး မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။
ဒါလိုအၾကမ္းဖက္ေျဖရွင္းတာေတြဟာ အရင္ကေတာ့ အျမဲျဖစ္ေနက်ပါပဲ။
အင္တာနက္လႈပ္ရွားမႈကေန လ်ိဳ.၀ွက္လႈပ္ရွားမႈ တစ္ခု ျဖစ္လာဖို.အတြက္
လုပ္ေဆာင္တ့ဲေနရာမွာ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။
ျပသနာတစ္ခုက Facebook ကို သံုးထားလို.ပါ။
ေနာက္တစ္ခ်က္က သင့္ group မွာ လူငါးေထာင္ေက်ာ္လာတာနဲ. Facebook က
သင့္ကို သူတို.ဆီ message ပို.ခြင့္မေပးေတာ့ပါဘူး။
ဘယ္အခ်ိန္မွာ လူငါးေထာင္ ေက်ာ္သြားမလဲဆိုတာ မသိတဲ့အတြက္
က်မတို.ဟာ group အဖြဲ.၀င္ေတြနဲ. ဘယ္အခ်ိန္မွာ အဆက္အသြယ္ ျပတ္သြားမလဲဆိုတာ မသိေတာ့ပါဘူး။
အဲဒိအခ်ိန္မွာ လုပ္လို.ရသမွ်ကေတာ့ Discussion boards ေတြနဲ. Wall ေပၚက status ေတြပါ။
လူတိုင္းကို တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ဖို.ေတာ့ သိပ္မထိေရာက္လွပါဘူး။
သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ Pink Chaddi ကမ္ပိန္းလႈပ္ရွားသူေတြဟာ
Facebook ရဲ. တျခားဆိုးက်ိဳးေတြကိုလဲ ခံစားလာရပါတယ္။
အဖြဲ.ရဲ.အေကာင့္ ကို hack လုပ္ခံရပါတယ္။ လူေတြကိုေဖာ္ထုတ္ခံရတယ္။
အဲဒိေနာက္မွာ အက္ဒမင္ကိုပို.တဲ့ စာေတြေၾကာင့္ အဖြဲ.ရဲ. page ကို ဖ်က္သိမး္ခံရတယ္။
အဖြဲ.ရဲ. page ကို ျပန္ဖြင့္ေပးဖို. Facebook ကို ေတာငး္ဆိုမႈေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ေပမယ့္
လေပါင္းမ်ားစြာၾကာတဲ့အထိ ထူးျခားမလာခဲ့ပါဘူး။
ဒီအေတြ.အၾကံဳေတြက အင္တာနက္ကို အသံုးျပဳတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ
ရင္ဆုိင္ရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ. အခြင့္အလမ္းေတြကို မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့ပါတယ္။
ရုပ္သံရိုက္ကူးေရးစက္ေတြဟာ အရင္ကထက္ အရြယ္အစားေသးျပီး
ေစ်းပိုေပါလာတဲ့အတြက္ လူေတြဟာ မတရားမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရင္ မွတ္တမ္းတင္လာၾကတယ္။
မတရားမႈေတြကို မီးေမာင္းထိုးျပဖို.နဲ.
အေရးယူေဆာင္ရြက္လာဖို. လုပ္ေဆာင္တဲေ့နရာမွာ
မတရားမႈေတြကို မွတ္တမ္းတင္ေရးနဲ. ျပန္လည္တင္ျပႏိုင္ေရးဟာ
အရမ္းအေရးၾကီးပါတယ္။
ဗီဒီယိုေတြမွာ မ်က္ျမင္သက္ေသခံႏိုင္တဲ့ စြမး္အားရွိတယ္။
လူ.အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ
ဘယ္လိုေတြ.ၾကံဳရသလဲဆိုတာ ေကာင္းေကာင္း ျပန္တင္ျပႏိုင္တယ္။
စိတ္လႈပ္ရွားစရာ အခ်က္က လူေတြမွာ အခုဆိုရင္
သူတို.ေတြ.ၾကံဳရတဲ့ အျဖစ္မွန္ေတြကို မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္တဲ့
မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းေတြ ရွိေနျပီ။ ဒီေတာ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ေျပာႏိုင္တာ
အရင္လုိ လူနည္းစုေလးပဲ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ လူတိုင္း မ်က္ျမင္သက္ေသ ျဖစ္ခြင့္ရွိပါျပီ။
ေစာင့္ၾကည့္ မွတ္တမ္းတင္ပါ။ ထုတ္လႊင့္ပါ။ ေဖာ္ထုတ္ပါ။
ဒါဟာ Targuist Sniper သံုးခဲ့တဲ့ နညး္ဗ်ဳဟာပါပဲ။
သူက ယာဥ္ေမာင္းေတြဆီက ေငြညွစ္တဲ့ ရဲအရာရွိေတြကို
မွတ္တမး္တင္ခဲ့တဲ့ ဘယ္သူဘယ္၀ါ မသိရတဲ့ ဗီဒီယိုသမား တစ္ေယာက္ပါ။
သူဟာ ရဲသားေတြကို အခ်ိန္ေတြ ေနရာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးခြဲျပီး မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တယ္။
လုပ္တဲ့အလုပ္ကေတာ့ ဒီတစ္ခုပဲ။
သူဟာ ရြာငယ္ေတြက လမ္းေတြေပၚမွာ မတရားအႏိုင္က်င့္ေနတဲ့ ရဲသား
၁၀ ေယာက္ ၁၅ ေယာက္ကို မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တယ္။
ျပီးေတာ့ youtube ေပၚတင္လိုက္တယ္။ ပထမပိုင္း ဒုတိယပိုင္း တတိယပိုင္း စသည္ျဖင့္ေပါ့။
သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာလူေတြ ဒီဗီဒီယိုေတြကို ၾကည့္ရႈအျပီးမွာေတာ့
သူတို.ဟာ ဒီလူေတြကို ေထာင္ခ်ဖို. အစိုးရကို အေရးဆိုၾကတယ္။
ျပီးေတာ့ လမ္းေတြေပၚမွာ ကင္မရာေတြ ဖြက္ထားျပီး ရဲသားေတြကို ေစာင့္ၾကည္ဖို.
အစိုးရကို ဖိအားေပးလာတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီေတာင္းဆိုမႈ နည္းလမ္းဟာ
Targuist Sniper သံုးခဲ့တဲ့ နည္းနဲ. တစ္ထပ္တည္းပါပဲ။
အျခားကိစၥတစ္ခုျဖစ္တဲ့
ျမန္မာျပည္ အေရးမွာဆိုရင္ မတရားမႈေတြကို ျပည္သူေတြက မွတ္တမ္းတင္ခ့ဲေပမယ့္
စစ္အစိုးရကို စိတ္ေျပာင္းဖို. မတတ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး။
ဒါေပမယ့္ blogger ေတြက အေတြ.အၾကံဳေတြကို မွတ္တမ္းတင္ ထုတ္လႊင့္ႏိုင္မႈေၾကာင့္
ျမန္မာ့အေရးဟာ ကမၻာမွ စိတ္၀င္စားစရာ ျဖစ္လာျပီး
ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ.အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာကို လႈံ.ေဆာ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေန. ျမန္မာျပည္မွာ အားလံုးကို ထိမ္းခ်ဳပ္ထားတယ္။
အထူးသျဖင့္ အီးေမးလ္နဲ. အင္တာနက္သံုးတာေတြေပါ့။
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ ဘေလာေ့တြ ေခတ္စားပါတယ္။
အဲဒိကတစ္ဆင့္ သတင္းေတြ၊ ဓာတ္ပံုေတြ တင္ျပီး ေ၀မွ်ၾကတယ္။
တစ္ကမၻာလံုးကလူေတြဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ဘာျဖစ္ေနလဲဆိုတာကို အဲဒိကတစ္ဆင့္ ျမင္ေနရတယ္။
ဘေလာေ့တြနဲ. ရုပ္သံမွတ္တမ္းတင္ကိရိယာေတြဟာ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးလို.
အမ်ားသိၾကတဲ့ လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္လာတဲ့အခါ အရမ္းအေရးပါလာခဲ့တယ္။
စစ္တပ္ရဲ. ဖိႏွိပ္မႈေတြ ျပင္းထန္ဆိုးရြားလာမႈနဲ. စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူေတြ
လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပတဲ့အခါ လက္နက္နဲ. အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြဲတာေတြလဲ ျဖစ္လာပါတယ္။
သဃၤန္း၀တ္ရုံေတြနဲ. သံဃာေတာ္ေတြ သီလရွင္ေတြ စီတန္းဆႏၵျပတဲ့ ရုပ္ပုံေတြဟာ
အင္တာနက္ေပၚ ေရာက္လာျပီး မီဒီယာၾကီးေတြကေတာင္ ရယူေဖာ္ျပခဲ့ၾကရတယ္
ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ အရမး္ထိေရာက္လာတဲ့ အခါမွာေတာ့
စစ္အစိုးရဟာ အင္တာနက္နဲ. မိုဘိုင္းလ္ ဖုန္းလိုင္းေတြကို
ယာယီျဖတ္ေတာက္ခဲ့ရတယ္။
အာဏာပိုင္ေတြက ဒီလိုလုပ္ခဲေ့ပမယ့္ ေစ်းေပါတဲ့ သာမန္ကင္မရာေလးေတြဟာ
အေရးအေၾကာငး္ ၾကံဳလာတဲ့ ခဏမွာ
ျပင္ပကမၻာကို သတင္းနဲ. ရုပ္ပံုေတြေရာက္လာဖို. အားထားရတဲ့
လက္နက္ေကာင္းေတြ ျဖစ္လာတယ္။
လူေတြဟာ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို သူတို. မ်က္စိေရွ.မွာ ျမင္ေတြ.ရတဲ့ အခါ
ကင္မရာဆြဲျပီး ရိုက္ၾကေတာ့တာပါပဲ။
ဓာတ္ပံုေတြ၊ ဗီဒီယိုေတြနဲ. ရသမွ် အေထာက္အထား မွန္သမွ်ကို blog ေတြေပၚ တင္ေတာ့တာပဲ။
ဒါဟာ တကယ္ေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈလို. ေျပာလို. ရပါတယ္။
သို.ေသာ္ ဖိႏွိပ္လြနး္တဲ့ အစိုးရေအာက္မွာ အင္တာနက္ေပၚက သတင္းတိုက္ပြဲကို
လမ္းေပၚက လူထုတိုက္ပဲြျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို. မလြယ္လွပါဘူး။
ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ ပါ၀င္လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ဘေလာ့ဂါေတြဟာဆိုရင္
သူတို. လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအတြက္ အမ်ားၾကီး ေပးဆပ္ခဲ့ရပါတယ္။
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အက်ဥ္းခ် ခံခဲ့ရျပီး တခ်ိဳ.ဟာ ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္ ျပစ္ဒဏ္က်ခဲ့ပါတယ္။
ဒါဟာ လူ.အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို မွတ္တမ္းတင္မယ့္
အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚက လႈပ္ရွားသူေတြအတြက္
ထည့္စဥ္းစားရမယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြကို ေဖာ္ျပလိုက္သလိုပါပဲ။
လူ.အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူေတြဟာ အရမ္းကို ထိခိုက္ခံစားခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေ့ၾကာင့္ သူတို.အေၾကာင္း တင္ျပတဲ့အခါမွာ ထပ္ျပီး ညွိဳးငယ္အားနည္းသြားေအာင္ မလုပ္မိဖို. အေရးၾကီးပါတယ္။
တနညး္အားျဖင့္ ဒီအရုပ္ေတြကို ဘယ္သူေတြကို ၾကည့္ေစခ်င္တာလဲဆိုတာကို သိေအာင္လုပ္ထားဖို.ပါပဲ။
ကိုယ္လႊင့္တင္လိုက္တဲ့ ရုပ္ပံုတစ္ခုဟာ ေကာ္ပီကူးလို. ရတယ္။
youtubeလို ေနရာမ်ိဳးကတစ္ဆင့္ မတရားမႈအတြက္ တာ၀န္ရွိသူေတြ လက္ထဲကိုလဲ
ေရာက္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတာကို သိထားရမယ္။
ဒါေ့ၾကာင့္ ကိုယ့္ကို စကားေျပာလာမယ့္လူေတြကို အဆိုးဆံုးျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို အသိေပးျပီး
သူတို.ဘယ္ေလာက္ ေျပာျပခ်င္လဲ ဘာေတြေျပာျပႏိုင္လဲဆိုတာ
ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ခိုင္းတာဟာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။
လူကို မမွတ္မိေအာင္ အရုပ္ ဒါမွမဟုတ္ အသံကို ဖ်က္လို. ရမလား စဥ္းစားရမယ္။
အခုေခတ္ကာလမွာ သတင္းနဲ. လႈပ္ရွားသူေတြအတြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈက
တက္ၾကြတဲ့ လူ.အခြင့္အေရးသမားေတြကို ဗီဒီယိုေတြနဲ. ကူညီေနခ်ိန္မွာ
ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ လူေတြၾကားထဲ ပ်ံ.ဖို. ဘယ္ေလာက္အေရးၾကီးတယ္ဆိုတာ
နားလည္ဖို.နဲ. အျခားတစ္ဖက္ကလဲ လူေတြကို ပိုျပီး ဒုကၡေရာက္ေအာင္
တြန္းပို.မိတာမ်ိဳး မျဖစ္ဖို.လုိတယ္ဆိုတာကို
နားလည္ဖို.။ လူ.အခြင့္အေရး ဆံုးရႈံးရသူေတြကို ထပ္ျပီး ထိခိုက္ေအာင္ မလုပ္မိဖို.ပါပဲ။
ဖုန္းကင္မရာေတြ ဘေလာ့ေတြ ဗီဒီယိုနဲ. အင္တာနက္လိုင္းစာမ်က္ႏွာေတြဟာ
သတင္းနဲ. တိုက္ပြဲ၀င္သူေတြအတြက္ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြကို မွတ္တမ္းတင္ေဖာ္ျပျပီး
လႈပ္ရွားမႈကို အေရးယူေဆာင္ရြက္လာေအာင္ ပံ့ပို.ဖို.ပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ဥပမာေပးခဲ့သလိုပါပဲ။ လူေတြရဲ. လံုျခံဳေရးနဲ. ပါ၀င္ပက္သတ္သူေတြကို အႏၱရာယ္
မက်ေစေရးတို.ဟာ အေရးတယူ ထည့္စဥ္းစားရမယ့္ အသည္းအသန္ လိုအပ္ခ်က္ေတြပါပဲ။
ျပီးေတာ့ ဖန္တီးမႈေလးပါမွ ပရိသတ္ကို ဖမ္းစားႏိုင္မယ္ဆိုတာ သိရမယ္။
လူေတြကို စကားလံုးေတြ စာသားေတြနဲ. ပစ္ေပါက္တာထက္ေကာင္းတဲ့
ျပသနာတစ္ရပ္ကို ပံုေဖာ္ဖို. နည္းလမ္းေပါင္းမ်ားစြာ ရွိပါေသးတယ္။
အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ကိစၥေတြကို ေဖာ္ျပဖို. ဖန္တီးမႈနဲ. ခ်ဥ္းကပ္ရာမွာ Animation ကို သံုးတာဟာလဲ
နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
Animation ဟာ သတင္းျဖန္.ေ၀မႈ နည္းပညာေတြထဲမွာ
ေတာ္ေတာ္ေလး ေကာင္းတဲ့တစ္ခုပါပဲ။
အထူးသျဖင့္ ေပါက္ကြဲမႈေတြနဲ. အေရးပါတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥေတြလို
သာမန္နညး္လမ္းနဲ. မတင္ျပခ်င္တဲ့ အခါေတြမွာ
Animation ဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ လူမ်ိဳးေရး ဒါမွမဟုတ္ လိင္ကြဲျပားမႈနဲ. ဆိုင္တဲ့ သတိထားကိုင္တြယ္ရမယ့္
ကိစၥေတြမွာ သင္ဟာ တကယ့္လူေတြကို မသံုးဘဲ အရာ၀တၳဳ၊ တိရစာၦန္ စသျဖင့္
အစားထိုး ေဖာ္ျပႏိုင္တယ္။ ဒါဟာ သမားရိုးက် ရုပ္ရွင္ေတြမွာ
သံုးလို.မရတဲ့ အခ်က္ကို ဒီေနရာမွာ
လက္ေတြ. သံုးလိုက္တာပဲ
Animation ဟာ မ်က္လွည့္ပညာ ဆိုရင္ အားလံုးဟာ ပရိသတ္ေတြပါ။
အသက္မရွိတဲ့ ကာတြန္းရုပ္ကေလးေတြ လႈပ္ရွားစကားေျပာေနတာကို
ျမင္ရတာ ဘယ္ေလာက္ စိတ္လႈပ္ရွားျပီး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းမလဲ စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။
က်မအခုကိုင္ရိုမွာ ပေရာဂ်က္တစ္ခု လုပ္ေနပါတယ္။
The Women and Memory Forum ဆိုတဲ့ အဖြဲ.နဲ.ပါ။
သူတို.က အာရပ္ဒ႑ာရီနဲ.ရိုးရာပံုျပင္ေတြကို အမ်ိဳးသမီးအျမင္နဲ. ျပန္ေရးၾကတယ္။
က်မတုိ.က အဲဒါကိုအေျခခံျပီး
သံုးမိနစ္စာ animation ေတြ လုပ္ၾကတယ္။
အေရွ.အလယ္ပိုင္းအမ်ိဳးသမီးေတြ ယဥ္ေက်းမႈေတြမွာ ပါ၀င္ကုိယ္စားျပဳႏိုင္ဖို.ပါ။
ေျမပံုေတြကေတာ့ အခ်က္အလက္ကို ျမင္သာေစတဲ့ ေနာက္တစ္နည္းပါ။
ေျမပံုေတြမွာ အခ်ိန္ကန္.သတ္ခ်က္မရွိဘူး။ ဒီအားသာခ်က္ေၾကာင့္လဲ
ေျမပံုကို လူေတြကလဲ ပိုယံုၾကတယ္။
အစၥေရးက လဘႏြန္ကို က်ဴးေက်ာ္တဲ့ ၂၀၀၆ေႏြမွာ
Samidoun လူ.အခြင့္အေရးအဖြဲ.ဟာ
လူေတြကို ဘာျဖစ္ေနသလဲ ေျပာျပဖို. ေျမပံုေတြကို သံုးခဲ့ၾကတယ္။
က်ေနာ္တုိ.ဟာ ၂၀၀၆ ေႏြဦးမွာ ေျမပံုႏွစ္စံုထက္မနည္း ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္.
အစၥေရးက လဘႏြန္ကို က်ဴးေက်ာ္ခဲ့တဲ့ ကာလေပါ့။
အဓိကေျမပံုႏွစ္ခုထဲက တစ္ခုက လက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံေပၚကို ေန.စဥ္ခ်တဲ့ ဗံုးေတြကို အေသးစိတ္မွတ္တယ္။
အဲဒိတစ္ခုကို ေန.စဥ္ update လုပ္တယ္။
ေနာက္ေျမပံုတစ္ခုက ပ်က္စီးသြားတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြနဲ. အေရးၾကီးေနရာေတြကို မွတ္တယ္။
အဲဒိကာလအတြင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔
အဲဒီ သတင္းအခ်က္အလက္ စုေဆာင္းမႈေတြကို ဘာအတြက္လုပ္ေနရလဲဆိုတာ
တကယ့္ကို မသိခဲ့ေပမယ့္ နားလည္ သေဘာေပါက္ခ်င္ခဲ့ပါတယ္။
က်ေနာ္တို. လုပ္ျပီးတဲ့ အလုပ္ေတြကို လူထုၾကားထဲ ျဖန္.ျပီး မၾကာခင္မွာပဲ
အသံုး၀င္မယ့္ေနရာေတြကို သိလာတယ္။
လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ၊ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ. ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာေပါ့။
က်ေနာ္တို.ေျပာခ်င္တာကို ေျပာဖို. ေနာက္ထပ္ေျမပံုေတြ ထပ္ဆြဲစရာ မလိုဘူး။
တူနီးရွားသမၼတနန္းေတာ္ကို Google map သံုးျပီး ေျမပံုမွာ ရွာမယ္ဆိုရင္
ထင္မထားတဲ့ တခ်ိဳ.အခ်က္အလက္ေတြကို ေတြ.ရဖို. မ်ားပါတယ္။
Nawaat.org ဆိုတဲ့ blog ကို စုေပါင္းေရးသားခဲ့ၾကတဲ့
တူနီးရွားလူမ်ိဳး လႈပ္ရွားသူေတြရဲ. ေက်းဇူးေပါ့။
Nawaat ဟာ youtube မွာ တင္ထားတဲ့
သူတို.ဗီဒီယိုေတြဆီကုိ လူေတြေရာက္လာဖို. geo-tag လို.ေခၚတဲ့နည္းကို
သံုးလို.ရတယ္ဆိုတဲ့ အေတြ.အၾကံဳရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
Geo-Tagging ဆိုတာ ပထ၀ီအခ်က္အလက္ေတြနဲ. ေနရာေတြရဲ.
နာမည္ကိုသံုးျပီး youtube ဗီဒီယိုေတြေပၚမွာ tag လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ကို္ယ္တင္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ဗီဒီယိုေတြဆီကို
Google map ရဲ. စံနစ္ေတြက တစ္ဆင့္ လူေတြ ၀င္လာၾကပါတယ္။
တူနီးရွန္း လႈပ္ရွားသူေတြ လုပ္ခဲ့တာက ရွင္းပါတယ္။
သူတို.တင္ထားတဲ့ တူနီးရွားက လူ.အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈအေၾကာင္း ဗီဒီယိုေတြကို
ကာသာဂီမွာရွိတဲ့ တူနီးရွား သမၼတနန္းေတာ္နားမွာ Tag ထားလိုက္ၾကတယ္။
ဒီေတာ့ google earth က တစ္ဆင့္ သမၼတနန္းေတာ္ကို ရွာေဖြသူေတြဟာ
အဲဒိအနီးတစ္၀ိုက္မွာ tag ထားတဲ့ လူ.အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ဗီဒီယိုေတြကို ေတြ.ျပီေပါ့။
ဒီေတာ့ တူနီးရွားရဲ. ဆန္.က်င္ဖက္ ႏွစ္ခုကို
သြားေတြ.ရတယ္။ သမိုင္းေျပာင္ေျမာက္ခဲ့တဲ့ တူနီးရွားရဲ.
တိုးရစ္ ဧရိယာရယ္ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့
တူနီးရွားက လူ.အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရယ္။
ေျမပံုနဲ. Animation ေတြဟာ လူေတြကို အခ်က္အလက္ေတြ
ဘယ္မွာရွာျပီး ဘယ္လိုနားလည္ရမလဲဆိုတာ ေျပာျပဖို. နည္းလမ္းမ်ားစြာထဲက ႏွစ္ခုပါ။
လက္ေတြ.ျမင္လိုက္ရတဲ့အတြက္
ပံုရိပ္ေတြဟာ လူေတြရဲ. မ်က္လံုးထဲစိတ္ထဲမွာ စြဲက်န္ေနခဲ့ျပီး ဆက္လက္ ေတြးေတာေစတယ္။
လူ.အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ၾကီးေအာက္မွာ လူေတြစိတ္ရႈပ္ေထြးသြားႏို္င္တယ္။
လူေတြရဲ.တစ္ဦးခ်င္းဇာတ္လမ္းေတြကို အခ်က္အလက္ကို အေျခခံတဲ့ လႈပ္ရွားမႈမွာသံုးဖို.ဆိုတာ
ဒီလိုၾကံဳခဲ့ရတာေတြကို လ်စ္လ်ဳရႈမခံရဖို. အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းပါပဲ။
လူေတြနဲ.ပတ္သက္တဲ့သတင္းကို လႈပ္ရွားမႈမွာ သံုးရပါတယ္။
ဘာ့ေၾကာင့္လဲ။ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူအတြက္ လူကိုယ္တိုင္ဟာ ႏိုင္ငံေရးပဲ။
က်န္တဲ့သူေတြအတြက္ သူတို.ဟာ လူ.အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး
စတာေတြက ဘာေတြလဲလို. ေျပာျပေပးတယ္။
ဒီလုိ လူသားဇာတ္လမ္းေတြကို သံုးခဲ့တဲ့ ဥပမာတစ္ခုက
အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ.ႏွစ္ဖြဲ.ကို သင္တန္းေပးခဲ့တုန္းက အေၾကာင္းပါ။
တစ္ဖြဲ.က သူတို.ရဲ. လိင္တူခ်င္းႏွစ္သက္တတ္တဲ့စိတ္ေၾကာင့္
ထိပါးေႏွာက္ယွက္တာ ခံခဲ့ရသူေတြပါ
အျခားတစ္စုက အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈကို ၾကံဳေတြ.ျဖတ္သန္းခဲ့ရသူေတြပါ။
က်ေနာ္တို. အဲဒီျဖစ္ရပ္ေတြကို ဒီဗီဒီတစ္ခ်ပ္လုပ္ျပီး
ဒီထဲက ဇာတ္လမ္းမ်ိဳးကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းရမလဲဆိုတဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြနဲ.
လူ.အခြင့္အေရးျမွင့္တင္မႈ အစီအစဥ္အျဖစ္ ျဖန္.ေ၀ခဲ့ပါတယ္။
ဒီေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို လုပ္ေဆာင္ဖို. ၾကိဳးစားေနၾကသူေတြအတြက္
အျခား ေလ့လာစရာေတြနဲ. ပံ့ပိုးတ့ဲေနရာမွာ ဒီဇာတ္လမ္းေတြကို သံုးခဲ့တာပါ။
က်ေနာ္တို.ဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ရာမွာ နားလည္မႈ တည္ေဆာက္ဖို.အတြက္
ဒီအခ်က္အလက္ေတြက အေထာက္အကူျပဳမယ္လို. ေမွ်ာ္လင့္တယ္။
က်ေနာ္တို. ေျပာေနတဲ့ လူ.အသိုင္းအ၀ိုင္းေလးအတြက္
သူတို. အမွန္တကယ္ လိုအပ္တာေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို.
အကူအညီေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
ပါးစပ္ပိတ္ခံထားရတဲ့ လူ.အဖြဲ.အစည္းတစ္ခု အေနနဲ.
ဒါဟာ သူတို.ဘယ္သူလဲဆိုတာ အသိေပးစရာမလိုဘဲ စကားလံုးေတြ
အသံေတြကိုသံုးျပီး အလုပ္လုပ္လို. ရတယ္ဆိုတဲ့ ဥပမာပါပဲ။
သူတို.ဟာ သူတို.အသံေတြ အရုပ္ေတြ သံုးတဲ့ ကိရိယာေတြနဲ. ေနာက္ဆံုး
ကြန္ျပဴတာေတြကိုေတာင္ ကို္ယ့္ေျခကိုယ္လက္ လုပ္ခြင့္ရခဲ့တယ္။
လူ.ဇာတ္လမ္းဆိုတာ နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ. စုစည္းေဖာ္ျပလို. ရပါတယ္။
ေအာက္ေျခလူထုရဲ. ဗီဒီယိုဖန္တီးမႈေတြဟာ အေျပာင္းအလဲကို ဦးတည္မယ့္
လူေတြရဲ. အေတြ.အၾကံဳေတြကို တင္ျပႏိုင္တယ္။
ကြန္ဂိုရီပတ္ဘလစ္ႏိုင္ငံထဲကအုပ္စူတစ္စုနဲ ့ကြ်န္ေတာ္တို ့အလုပ္လုပ္ဖူးခဲ့တယ္။
ပဋိပကၡရဲ ့အက်ိဳးဆက္တစ္ခုေၾကာင့္လူ၅သန္းေလာက္ေသခဲ့တဲ့ေနရာေပါ့။
အဲဒီမွာ အၾကီးဆံုးျပသနာ တစ္ခုကေတာ့ ခေလးစစ္သားကိစၥပါ။
လူမ်ိဴးစုအားလံုး စုေပါင္းလုပ္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းတစ္ခုကို ဒီအုပ္စုကရွာေနပါတယ္။
သူတို ့ခေလးေတြကို ဘာေၾကာင့္ခေလးစစ္သားျဖစ္ေစခဲ့ရတာလဲဆိုတာ သူတို.့ေတြးမိဖို ့ပါ။
့လူထုထဲမွာေဆြးေႏြးျငင္းခံုတာေတြေပၚလာေစမယ့္
မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္တစ္ခုလုပ္ဖို ့သူတို ့စဥ္းစားမိခဲ့ၾကတယ္။
ကြန္ဂိုအေရွ ့ပိုင္းတစ္ခြင္လံုး ပါ၀င္ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို ့
အဲဒီဗီဒိယိုကို လူထုေတြထဲမွာ သူတို ့ စျပခဲ့တယ္။
ဒါတကယ္ကို အေရးၾကီးတယ္လို. ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ ဘာလို.လဲဆိုေတာ့
သူတို.ဟာ အေၾကာင္းအရာကိုပဲ မစဥ္းစားခ့ဲဘဲ သူတို.ပရိသတ္က ဘယ္သူေတြလဲ
ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ. ဘယ္ဇာတ္လမ္းကိုေျပာမွာလဲဆိုတာပါ ထည့္စဥ္းစားခဲ့လို.ပါ။
အဲဒီအေၾကာင္းကိုလူေတြစျပီးစဥ္းစားလာတဲ့အထိေအာင္ျမင္မွဳရေအာင္သူတို ့လုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
ျပီးေတာ့ သူတို ့ကန္ပိန္းကိုေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္နဲ ့ေရွ ့ဆက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
ျပီးေတာ့နည္းစနစ္တစ္ခုရဖို ့သူတို ့လိုအပ္ေနတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ခေလးစစ္သားကိစၥကို တရားစြဲဆိုဖို ့ ႏိုင္ငံတကာတရားရုံးက စ စဥ္းစားေနပါပီ။
ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံတကာတရားရုံးကို ဘယ္လိုတြန္းအားေပးႏိုင္မလဲလို. သူတို ့တိုင္ပင္ၾကတယ္။
ဦးတည္တဲ ့ပရိသတ္က လံုး၀ေျပာင္းသြားပါတယ္။
သူတို.ဟာ ႏိုင္ငံတကာတရားရုံးက အဆင့္ျမင့္အရာရွိေတြၾကည့္ႏိုင္ဖို.
အတင္းအၾကပ္ စုေဆာင္းခံရတဲ့ ကေလးစစ္သားေတြရဲ. ရုပ္သံေတြပါ၀င္တဲ့
ဗီဒီယိုမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပီးေတာ့ သူတို.ဟာ ဇာတ္လမ္းပံုစံတစ္မ်ိဳးကို ေရြးခဲ့ၾကတယ္။
ဒါဟာ ရွင္းလင္းျပသတဲ့ ဇာတ္လမ္းမဟုတ္ပါဘူး။ ပိုျပီး ဦးတည္ခ်က္ရွိတယ္။
ပရိသတ္ကို ေျပာျပတာ။
မင္းဒါကို တစ္ခုခုလုပ္ဖို.လုိတယ္။ ဒါလို.လဲဆိုေတာ့ ဒါ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ
လူသားျဖစ္မႈအေပၚက်ဳးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ
က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ကာလသံုးပါးမွာ အမွန္တကယ္ ေအာင္ျမင္မႈရဖို. မတူညီတ့ဲ ပရိသတ္ကို
ဖမ္းစားဖို. လိုတယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာေဒသခံေတြရဲ. အေျခအေနနဲ.
အနီးစပ္ဆံုး တစ္ဦးခ်င္းအေတြ.အၾကံဳေတြကို
ဇာတ္လမ္းထဲမွာ ေျပာျပဖို. လိုမယ္ထင္တယ္။
Blog ေတြဟာ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ မထားဘဲ
တစ္ဦးခ်င္းအျမင္ေတြ ေယဘူယ်အျမင္ေတြကို
ေရာေႏွာတင္ျပႏိုင္လို. ထိေရာက္တဲ့ ဆက္သြယ္ေရးလက္နက္ေတြပါပဲ။
Blank Noise ဆိုတဲ့ စုေပါင္း blog တစ္ခုဟာဆိုရင္
လူေတြကို လက္ရွိျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုေပၚ ေဆြးေႏြးဖို. စီစဥ္ေပးခဲ့တယ္။
India က လိင္မေတာ္မတရားမႈေတြအေၾကာင္းေပါ့။
သူတို.ဟာ ဒီကိစၥေတြ နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ပြားေနတာကို ေျပာၾကဖို.
ဘေလာ့ဂါေတြကို ဖိတ္ေခၚခဲ့တယ္။
က်ေနာ္စပါလာတဲ့ ႏွစ္မွာဆိုရင္ သူတို.ဟာ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသူေတြကို
ကိုယ့္ကိုယ္ကို လူစြမ္းေကာင္းေတြလို. သေဘာထားဖို. ေျပာခဲ့တယ္။
ဒါဆို နယ္ေတြက ကာမေႏွာက္ယွက္မႈေတြကို ႏွိမ္နင္းဖို. စိတ္၀င္တစား ေဆြးေႏြးႏိုင္ျပီေပါ့။
ဒါစာတမ္းတစ္ခုမဟုတ္ဘူး။ ငိုစရာဇာတ္လမ္းမဟုတ္ဘူး။ ဥာဏ္သြားလွတဲ့ဖန္တီးမႈတစ္ခုပါ။
ဒီေတာ့ လူတန္းစားတိုင္း ဖတ္ႏိုင္ေအာင္လဲ တစ္ခါတည္း လုပ္လိုက္သလို ျဖစ္သြားပါတယ္။
ဘေလာ့ေတြဟာလဲ အခရာက်တဲ့ လက္နက္ေတြပါ။
သူတို.က ပံုျပင္ေျပာသလို ေျပာျပႏိုင္တယ္ေလ။
သူတို.က ခံစားခ်က္ကို ထည့္ေရးလို.ရေတာ့ တစ္ဦးခ်င္းစီက
ဘာခံစားရလဲ ဘာျမင္လဲဆိုတာ သိဖို.ပိုလြယ္တယ္။
ျပီးတာ့ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ ထုတ္ရသလို လြယ္တယ္။
အဲဒါဟာ စာေရးဖို. အလြယ္ဆံုးေနရာ။ ဖတ္ဖို.လဲ အလြယ္ဆံုး ေနရာပဲ။
သတင္းတိုက္ပြဲနဲ. စည္းရုံးေရးအတြက္ ဘေလာ့ေတြ အဓိက လႈပ္ရွားတဲ့ပုံစံက
ဘေလာဂါေလာကကတစ္ဆင့္ခံတယ္။
ဘေလာ့ဂါေတြဟာ ထံုးစံကေတာ့ ကိစၥတစ္ခုကို အားလံုးျပိဳင္တူေရးၾကတယ္။
ဘယ္ကိစၥကို ဘယ္အခ်ိန္အတြင္းမွာ ေရးၾကတယ္ဆိုတာလဲ သူတို.အခ်င္းခ်င္း ညွိၾကတာရွိတယ္။
Blog ေတြ၊ documentary ေတြနဲ. အင္တာနက္ သတင္းေတြက
လူမႈျပဳျပင္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္ လူေတြဆီကို
လူေတြအားလံုးရဲ. အေတြ.အၾကံဳ အျဖစ္အပ်က္ေတြ ေရာက္သြားေစမယ့္
နည္းလမ္းသံုးခုပါပဲ။
ဟာသေတြဟာ အရမ္း ပ်ံ.ႏွံ.လြယ္တယ္။
အထူးသျဖင့္ နီးရာဓားကို ေၾကာက္ရတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတဲ့အခါ
အာဏာရွင္ေတြကို ေ၀ဖန္ေလွာင္ေျပာင္ဖို.
ဟာသေတြဟာ သိပ္ကိုထိေရာက္တယ္။
မူဘာရတ္အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို. အီဂ်စ္မွာ လူထုကို
စည္းရုံးေနတုန္းကေပါ့။
အင္တာနက္ကေနတစ္ဆင့္ လူငယ္ေတြ ေပးပုိ.တဲ့ ပံုေတြ
က်ေနာ္တို.အဖြဲ.အေနနဲ.
အမ်ားအျပားလက္ခံရရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရုပ္ရွင္ပိုစတာေတြကို
ျဖတ္ညွပ္ကပ္လုပ္ထားတာေတြေပါ့။ သမၼတပံုကို
သူခိုးေတြ လူမိုက္ေတြ၀ိုင္းေနတဲ့ နာမည္ၾကီး လူဆိုးေခါင္းေဆာင္ေနရာမွာ
အစားထိုးထားတာမ်ိဳးေပါ့။ လူဆိုးဂိုဏ္းဆိုပါေတာ့။
လက္ရွိအေနအထားကုိေတာ့ ေျပာျပလိုက္ႏိုင္တာပဲေလ။
အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာပဲ
ဟာသေတြနဲ. တိုက္ခံရတဲ့သမၼတဟာ
အနီးကပ္ ဘက္ေတာ္သားေတြ က်ဆံုးကုန္ျပီး
မစြမ္းမသန္ လူတစ္ေယာက္လို အေနအထားကို
ေရာက္သြားရပါတယ္။
မူလရာထူးမွာ ရွိေနတာေတာင္ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
ဒါဟာ ဒိမိုကေရစီကို ေရွးရႈဖို.နဲ. ေရြးေကာက္ပြဲေတြ သန္.ရွင္းဖို.
ေတာင္းဆိုတဲ့ လႈပ္ရွားမႈ အစစ္အမွန္ေတြ ျဖစ္မလာခင္
အုတ္ျမစ္ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ အသိဖြင့္ေပးတဲ့ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တယ္။
လူေတြက ဟာသကိုပဲ ရယ္တတ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။
ကာရာအိုေကခန္းေတြကို မိသားစုေတြ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ. သြားဖူးတယ္မို.လား။
ထိုင္းႏိုင္ငံက The Asia Pacific Network of Sex Workers ဟာ
လိင္လုပ္သားေတြရဲ. အခြင့္အေရးကို မီးေမာင္းထိုးျပဖို.
နာမည္ေက်ာ္သီခ်င္းေတြရဲ. သံစဥ္ေတြကို ရုပ္ပံုေတြနဲ. ေပါင္းျပီး
ကာရာအိုေကေတြအျဖစ္ ဖန္တီးအသံုးျပဳခဲ့တယ္။
နာမည္ၾကီးဂီတေတြကို သံုးထားတဲ့ နည္းလမ္းေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
လိင္လုပ္ငန္းနဲ. ပက္သတ္ျပီး ဥပေဒေတြ မူ၀ါဒေတြ ဘယ္လိုလြဲမွားေနလဲဆိုတာ
လိင္လုပ္သားေတြ ကိုယ္တိုင္ သိလာဖို.နဲ. အေျပာင္းအလဲအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ဖို.
အခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္.ေ၀ရာမွာ ဒါကိုသံုးခဲ့တယ္။
က်ေနာ္ အာရွမွာ ဗီဒီယိုကာရာအိုေကေတြ သံုးခဲ့ပါတယ္။
လူေတြက သီခ်င္းဆိုရတာ အရုပ္ေတြၾကည္ရတာ သေဘာက်လို.ပါ။
အာရွမွာ ဗီဒီယိုကာရာအိုေကေတြက အရမ္းလူၾကိဳက္မ်ားတယ္။
လူေတြကို ေပ်ာ္၀င္ေစဖို. သိပ္လြယ္တယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ရဲ. စာသားေတြကို ေျပာင္းဖို. အၾကံရခဲ့တာ။
ဒါမွ လိင္လုပ္သား ပေပ်ာက္ေရး မူ၀ါဒေတြ၊ လူကုန္ကူးမႈ ပေပ်ာက္ေရးဥပေဒေတြ
ထြက္ေပၚလာဖို. စည္းရုံးႏိုင္မယ္။
Asia Pacific Netork က လိင္အလုပ္သမေတြအတြက္
ကာရာအိုေကဟာ ဘာသာစကားမတူသူေတြ ၾကားမွာေတာင္ ၾကားခံဘာသာစကားကို
ဖန္တီးေပးႏိုင္စြမ္းရွိတယ္။
လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္တဲ့ HIV AIDS ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ကြန္ဖရန္.ေတြ
အပါအ၀င္ ေဒသတြင္းက ပါတီေတြ ကပြဲေတြမွာ အဖြဲ.ကတင္ဆက္တဲ့
ကာရာအိုေက ဗီဒီယိုေတြကို ျပသခဲ့ပါတယ္။
ဗီဒီယိုတစ္ခုဟာဆိုရင္ youtube နဲ. Blip.tv မွာ အၾကိမ္ေရ
တစ္ေသာင္းနီးပါး ၾကည့္ခဲ့ၾကတယ္။
ဟာသကို သံုးႏိုင္တဲ့ တျခား ဥပမာတစ္ခုကေတာ့
ဘယ္လာရုသမၼတ Alexander Lukashenko အတြက္ ေမြးေန.လက္ေဆာင္ အျဖစ္ ေပၚလာပါတယ္။
အင္တာနက္ကို မင္းမဲ့စရုိက္ဆန္တယ္လို. လူထုကို ထုတ္ေျပာအျပီး
စည္းကမ္းေတြ ပိုတင္းၾကပ္မယ္လို. ေၾကျငာအျပီးမွာေပါ့။
တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြဟာ အစိုးရရဲ. ၀ါဒျဖန္.ယႏၱယားနဲ. အင္တာနက္ကို
ႏိႈင္းယွဥ္ျပျပီး သမၼတရဲ.ေျပာၾကားခ်က္ကို ဟာသအျဖစ္ ေလွာင္ေျပာင္ခဲ့ၾကတယ္။
ဟာသဟာ ေရွးရိုးစြဲအေတြးအေခၚေတြကို ရိုက္ခ်ိဳးတယ္
အေၾကာက္တရားကို ဖယ္ရွားတယ္။
အာဏာရွင္စံနစ္၊ ဖိႏွိပ္မႈ၊ ဆင္ဆာ တို.လို လူေတြေၾကာက္တတ္တာေတြကို
ဟာသမ်ားမ်ားလုပ္ေပးပါ
အေၾကာက္ေတြေပ်ာက္လာပါလိမ့္မယ္။
ဘယ္လာရူမွာ မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြတုန္းက ရယ္စရာ ကမ္ပိန္းတစ္ခု လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။
Luchenko ကို အင္တာနက္ ခ်ိတ္ေပးလိုက္ပါတဲ့။
ဘယ္လာရူအစိုးရကို ဆန္.က်င္ေျပာဆိုေနၾကတာေတြနဲ. ပက္သတ္ျပီး
လူခ်င္ကိုက ေျပာခဲ့ပါတယ္
အင္တာနက္ထဲမွာ မဟုတ္တာေတြ အရမ္းမ်ားေနတယ္တဲ့။
ဘယ္လာရူလႈပ္ရွားသူေတြဟာ youtube နဲ. Live Journal ေတြမွာ
ရယ္စရာဗီဒီယိုေတြ ကာတြန္းရုပ္ေျပာင္ေတြအျဖစ္
သမၼတ လူခ်င္ကိုကို ဖန္တီးျပီး လႊင့္တင္ခဲ့ၾကတယ္။
ဒီလို လက္နက္မ်ိဳးကိုသံုးျပီးတိုက္ရတာဟာ အင္တာနက္သံုးသူေတြအတြက္
ထိေရာက္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးကို စိတ္၀င္စားစရာ ပိုေကာင္းေအာင္
ေပ်ာ္စရာေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးတယ္။
ျပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံေရးနဲ.ဆိုင္တဲ့ သတင္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္
လူေတြၾကားထဲ ျပန္.ေအာင္ လုပ္ေပးတယ္။
လူေတြကို ရယ္ေအာင္ လုပ္ေပးတာဟာ လူ.အသိုင္းအ၀ိုင္းေကာင္းဖို. လုပ္တာကို
အဟန္.အတားျဖစ္ေစတဲ့ အတားအဆီးေတြကို ဖယ္ရွားေပးပါတယ္။
Webstie ေတြ ကာရာအိုေကေတြ ရုပ္ရွင္ေတြဟာ
အေလးအနက္သတင္းေတြကို ေပါ့ပါးေပမယ့္ ထိေရာက္တဲ့
နည္းလမ္းနဲ. ျဖန္.ေပးပါတယ္။
သတင္းတိုက္ပြဲမွာ အခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္မႈရဲ. အင္အားကို
ထိမ္းသိမ္းထားဖို. လိုအပ္တယ္ဆိုတာ တခါတေလ ေမ့ေနတတ္ၾကတယ္။
ကြန္ယက္ေတြဟာ ဒီေခတ္မွာ ေသေရးရွင္တမွ် လိုအပ္ပါတယ္။
ကြန္ယက္ကို အသံုးခ်ႏိုင္ဖို. ျပင္ဆင္မႈနဲ. အခ်ိန္လိုတယ္။
ကမ္ပိန္းေတြ အက်ိဳးအျမတ္မရွာတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြအားလံုးရဲ.
အေျခခံဟာ လူသားရင္းျမစ္ပါပဲ။
ဒါကို နည္းပညာ ဘာသာရပ္အျဖစ္ ေျပာင္းမယ္ဆိုရင္
လူေတြဟာ အဆက္အသြယ္ေတြပါပဲ။
လူအခ်င္းခ်င္းၾကားတင္မက အဖြဲ.အစည္းေတြၾကားမွာပါ
ဆက္သြယ္မႈေတြရွိေနပါတယ္။
ဒါေတြအားလံုး မင္းယူသံုးလို.ရတယ္
မင္းဆက္သြယ္လို.ရတယ္။
ျပီးရင္ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာကို ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ျပီ။
CiviCRM ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းမွာ ပါ၀င္ဖူးပါတယ္။
ဒါက အလကားေပးတဲ့ ကြန္ျပဴတာ နည္းပညာတစ္ခုပါ။
အက်ိဳးအျမတ္မရွာတဲ့ အဖြဲ.ေတြ အတြက္ ရည္ရြယ္ထုတ္လုပ္တာပါ။
ဒါကို လူေပါင္း အဖြဲ.ေပါင္း မ်ားစြာရဲ. အၾကံျပဳခ်က္ေတြအေပၚ အေျခခံထုတ္လုပ္ထားတာပါ။
က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ဒါဟာ အဆက္အသြယ္ေတြကို ထိမ္းခ်ဳပ္ဖို.
အေကာင္းဆံုး ကိရိယာတစ္ခုပါပဲ။
Frontline SMS ကေတာ့ တျခား software တစ္ခုပါ။
ကြန္ယက္ထဲမွာ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ့သူကို အတိအက် ဆက္သြယ္လို.ရတယ္။
ဒီတစ္ခါေတာ့ SMS ကို အေလးေပးျပီး သံုးထားတယ္။
အဖြဲ.အစည္းဖက္က သံုးသပ္ရင္ အဆက္အသြယ္ေတြကို
ေကာင္းေကာင္း ကိုင္တြယ္ႏိုင္ဖို. သိပ္လိုအပ္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ တစ္ဦးခ်င္းအေနနဲ. စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ လူတိုင္းဟာ ကိုယ္နဲ. မဆိုင္တဲ့သတင္းေတြကို
ေနရာတကာ သိခ်င္ၾကပါ့မလား။ ကိုယ္နဲ.မပက္သတ္တာေတြကို ဘယ္စိတ္၀င္စားႏိုင္ၾကမွာလဲ။
ဒီေတာ့ ကိုယ္က ကမ္ပိန္းေတြအမ်ားၾကီးလုပ္ေနျပီဆိုရင္
မင္းအေနနဲ. မဆိုင္တဲ့အဖြဲ.ေတြဆီကို မဆိုင္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြ ပို.ေနဖုိ.လိုမလား။
တခါတေလမွာ ေဒသတစ္ခုက အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ.တစ္ခုကိုပဲ
ေရြးျပီး သတင္းတစ္ပုဒ္ပို.ေပးရတာမ်ိဳး ၾကံဳခ်င္ၾကံဳရႏိုင္တယ္။
ဒါမွမဟုတ္ ေဒသတစ္ခုမွာ အေျခစိုက္တဲ့ လူ.အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြေပါ့။
မင္းအေနနဲ. လူေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ က႑မခြဲထားဘူးဆိုရင္
သူတို.ကို မလိုအပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ. အျမဲတမ္း ပစ္ေပါက္မိေနလိမ့္မယ္။
ဒါဟာ ကိုယ့္ကမ္ပိန္းကို ထိေရာက္မႈ နည္းေစရုံသာမက
လူေတြအလုပ္မွာ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ရလို. စိတ္ပ်က္ၾကလိမ့္မယ္။
FrontlineSMS ကိုသံုးတဲ့ ဥပမာေကာင္းတစ္ခုကေတာ့
အာရွေဒသမွာ ဆူနာမီျဖစ္တဲ့အခါ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ေဒသ၊
ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အဖြဲ.အစည္းေတြကိုပဲ ေရြးျပီး ဆက္သြယ္ႏိုင္ဖို. အေထာက္အကူ ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။
Marcy Corps လို.ေခၚတဲ့ အဖြဲ.အစည္းတစ္ခုက အဲဒိ နည္းပညာကိုသံုးျပီး
လိုခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို လိုခ်င္တဲ့လူဆီ ေရြးပို.ႏိုင္ခဲ့တယ္။
အဲဒိေတာ့ FrontlineSMS ကိုသံုးတာဟာ လူေတြကို က႑ခြဲျပီး ဆက္သြယ္ႏိုင္ေစတယ္။
ဥပမာ ေစ်းကြက္အသီးသီးက ေကာ္ဖီေစ်းႏႈန္းေတြကို သိခ်င္ၾကတ့ဲ လယ္သမားေတြကိုပဲ ေရြးပို.ခ်င္လဲရတာပဲ။
အစိုးရ၀န္ၾကီးေတြကလဲ ေဒသအသီးသီး ေစ်းကြက္အသၤီးသီးက ေပါက္ေစ်းေတြကို သိခ်င္မွာပဲ။
တခ်ိဳ.ကလဲ ရာသီဥတုခန္.မွန္းခ်က္ကို လိုခ်င္ၾကတယ္။
Frontline SMS ရဲ. အဖြဲ.အစည္းအင္အားနဲ. software ထဲက လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို သံုးျပီး
သတင္းလိုအပ္ခ်က္ အမ်ိဳးအစားေပၚ အေျခခံတဲ့ အုပ္စုေတြ အမ်ားၾကီး ဖြဲ.ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။
တစ္ဖြဲခ်င္းစီမွာ ရွိေနတဲ့ လူေတြကို ပစ္မွတ္ထားျပီး
ေစ်းကြက္အေနအထား၊ မိုးေလ၀သနဲ. တျခားသတင္းေတြကို SMS သံုးျပီး ပို.ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။
သင့္ရဲ. အဆက္အသြယ္ေတြရဲ. အခ်က္အလက္ကို သတင္းလႈပ္ရွားမႈမွာ သံုးခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့
စံနစ္က်ဖို. လိုမယ္။ အလႊာေပါင္းစံုအတြက္ သတင္းေပါင္းစံုကို
အားလံုးနီးပါး စုစည္းႏိုင္ဖို. ၾကိဳးစားရမယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ဒါဟာ ၾကိဳးစားအားထုတ္မႈပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ဆက္သြယ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳး ပံုသ႑ာန္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခြဲျခားျမင္ႏိုင္တာရဲ.
အံ့ၾသေလာက္စရာ အက်ိုးေက်းဇူးေတြကို ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။
အေျခခံကေတာ့ သင့္အနားတစ္၀ိုက္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာကို သိတတ္ျမင္တတ္ဖို.နဲ.
ပန္းတိုင္ကိုေရာက္ႏိုင္မယ့္ အစြမ္းထက္ ကိရိယာတစ္ခုကို ရယူတတ္ဖို.ပဲ လိုတာပါ။
Database ေတြ၊ client relationship management စံနစ္ေတြနဲ. Bulk text messaging software ေတြဟာ
သင့္အဆက္အသြယ္ေတြကို အစီအစဥ္တက် ရွိေစဖို.နဲ. သင့္ကို ကူညီသူေတြနဲ.
ဆက္ဆံေရးကို ထိမ္းထားႏိုင္ဖို.အတြက္ အသံုးျပဳတဲ့
ကိရိယာသံုးမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တခါတေလမွာ အေၾကာင္းအရာေတြက ရႈပ္ေထြးလြန္းလွပါတယ္။
ေရွးပေ၀သနီက ကိစၥေတြပါႏိုင္သလို
လူအမ်ားၾကီးနဲ. ဆက္ႏြယ္ေနတာမ်ိဳးလဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ကိစၥတစ္ခုကို နားလည္ႏိုင္ဖို. အတြက္
ရွိေနတဲ့ သတင္းေတြကို ရွာေဖြျပီး အဲဒိသတင္းကို ရယူဖို.
တရား၀င္ေတာင္းဆိုႏိုင္မလား ေလ့လာရမယ္
က်ေနာ္တို.ဟာ အစိုးရကို ႏွစ္တိုင္းအခြန္ေတြေဆာင္ျပီး ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာတိုင္း
အစိုးရမွာ ပါ၀င္မယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ၾကရပါတယ္။
ဒါဟာ ေငြေၾကးေတြ အာဏာေတြကို လက္ေျပာင္းလက္လႊဲလုပ္တာပါ။
ဒီေတာ့ ပိုက္ဆံေတြ အာဏာေတြကို ဘယ္လိုသံုးေနတယ္ဆိုတာ
သိခြင့္ရွိရပါမယ္။
ကမၻာ့ႏိုင္ငံ ၈၂ ခုမွာ
သတင္းရယူခြင့္ သို.မဟုတ္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဥပေဒဟာ
အစိုးရကို ေမးခြန္းျပန္ထုတ္ခြင့္နဲ. အေျဖတစ္ခု ရပိုင္ခြင့္ ျပည္သူေတြကို ေပးထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။
ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ရွင္းလင္ျမန္ဆန္ျပီး လြတ္လပ္မႈရွိရပါမယ္။
မ်ားေသာအားျဖင့္လဲ ဒီအတိုင္းပါပဲ။
ကမၻာအႏွံ.က ျပည္သူေတြဟာ အစိုးရကို ေမးခြန္းထုတ္ရာက ရလာတဲ့
အေျဖေတြကို ေဆြးေႏြးျငင္းခံု အေျဖရွာၾကရင္း အစိုရရဲ. လုပ္ပံုကိုင္ပံုေတြကို
ေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့တဲ့ ဥပမာေတြ
က်ေနာ္တို.မွာ အမ်ားၾကီး ရွိေနပါျပီ။
Farmsubsidy.org ဟာ အစိုးရရဲ. လယ္ယာေထာက္ပံေ့ၾကးနဲ.
ပက္သတ္တဲ့သတငးေ္တြကို ဥေရာပ သမဂၢကတစ္ဆင့္ ရယူဖို.
တြန္းအားေပးတဲ့ အဖြဲ.အစည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို.ရည္မွန္းခ်က္က စာနယ္ဇင္းသမားေတြ သာမန္အရပ္သားေတြ အေနနဲ.
လယ္ယာေထာက္ပံေ့ၾကးအတြက္ လ်ာထားတဲ့ ရန္ပံုေငြ ဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာကို
ဘယ္လိုသံုးေနလဲ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္လို.ျဖစ္ပါတယ္။
Farmsubsidiary.org မွာ campaign လုပ္ေနစဥ္တုန္းက ကြ်နေ္တာ္တို႔လည္း ေအာင္ျမင္မႈရေရာ
သတင္းေတြ မဆံ့မျပဲျဖစ္လုနီးပါး ၾကံဳခဲ့ရပါတယ္။
မီဒီယာေတြ အာရုံစိုက္လာဖို. ဘယ္သတင္းမ်ိဳး ေပးမလဲ ဆံုးျဖတ္ရတာ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္။
တကယ္လို႔သင့္မွာ မ်ားျပားလွတဲ့
အခ်က္အလက္အစုၾကီးတစ္ခုရွိေနျပီး ျပည္သူေတြကို တင္ျပဖို. နည္းလမ္း
ရွာေနတယ္ဆိုရင္ သူတို.ဘ၀နဲ. တုိက္ရိုက္ဆိုင္တာကို တင္ျပလိုက္ပါ။
ေနရာေဒသနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့သတင္းကို ေရြးခ်ယ္ဖို႔ပါ။
အဲဒီလိုလုပ္ဖို႔အေကာင္းဆံုးနည္းက Google Maps သံုးျပီး
ေျမပံုနဲ. သတင္းကို ခ်ိတ္ထားေပးလိုက္ရုံပါပဲ။ လုပ္ဖို.လြယ္ျပီး အလကားလဲ ရပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ ဆီြဒင္ႏိုင္ငံမွာ ဒါမိ်ဳးလုပ္ခဲ့ျပီးပါျပီ။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဆီြဒင္မွာ အေကာင္းဆံုး ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈကိုရခဲ့တယ္။
လယ္ယာေထာက္ပံ့ေၾကး ခ်ထားေငြ ခုနစ္ႏွစ္စာ စာရင္းကို Google Map တစ္ခုတည္းမွာ
တင္ျပေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။ လူတိုင္းဟာ ကိုယ့္ေနရာကို
ေျမပံုေပၚမွာ ေထာက္လိုက္ရုံနဲ. ကိုယ္နဲ.ဆိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ကို ေတြ.ရပါတယ္။
ဒါဟာ သူတို႔အတြက္ေတာ့ ပ်င္းစရာေကာင္းေအာင္ ရွည္လွ်ားလွတဲ့ စာရင္းဇယား တစ္ထပ္ၾကီးကို
တစ္ရြက္ခ်င္းလွန္ေနရတာထက္ ပိုအဆင္ေျပပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ အစိုးရဆီက
သိခ်င္တာေတြ သိခြင့္ရဖို. အျမဲတမ္း မလြယ္ပါဘူး။
အဂၤလန္မွာတုန္းက အမေတာ္ေၾကး ရရွိသူေတြဆီက စာရင္းဇယားေတြရဖို႔ သံုးႏွစ္ေလာက္ ၾကာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေတာင္းတာေတြ အကုန္မရခဲ့ပါဘူး။
အဲဒီ့ေတာ့ ေရရွည္တိုက္ပြဲအတြက္ ၾကိဳျပင္ထားရပါမယ္။
ျငင္းလႊတ္လိုက္တာကိုလည္း လက္မခံရဘူး။
ပတ္၀န္းက်င္မွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ မိတ္ေဆြေတြကတဆင့္
ႏိုင္ငံေရးအရ ဖိအားေပးတာျဖစ္ျဖစ္
တရားဥပေဒက ေပးထားတဲ့့ အခြင့္အေရးျဖစ္ျဖစ္ ရတဲ့နည္းကိုသံုးရပါမယ္။
ဒါမွမဟုတ္ မီဒီယာကိုသံုးပါ။
သင့္ရဲ.ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးကိုသံုးျပီး
ဖိအားတစ္ရပ္ကို တည္ေဆာက္ပါ။
တျခားဥပမာတစ္ခုမွာဆိုရင္ နည္းပညာသမားေတြနဲ႔အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲဝင္သူေတြဟာ
အစိုးရနဲ႔အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ေအဂ်င္စီေတြအပါအဝင္ ေနရာအႏွံ.ကေန
သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
သတင္းေတြဟာ ပံုသ႑ာန္အမိ်ဳးမိ်ဳးနဲ႔ ေရာက္လာၾကတာပါ။
အဲဒါေတြကို ကမာၻအႏွံ႕ကၾကားသိမဲ့သူေတြက အေရးယူေဆာင္ရြက္လာဖို႔ ေျပာရာမွာ
စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ရွိေနပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ပါဝင္ခဲ့တဲ့ ပေရာဂ်က္တစ္ခုကေတာ့
Durfur Crisis in Google Earth က က႑တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
အဖြဲ.မွာ the United States Holocaust Museum က
စုစည္းေပးလိုက္တဲ့ လူတစ္ဒါဇင္ေလာက္ ပါဝင္ပါတယ္။
သူတို႔ဟာ ဒါဖာေဒသမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို
ဆြဲေဆာင္မႈရွိတဲ့ နည္းေတြနဲ႔ လူေတြအသိအမွတ္ျပဳလာေအာင္ လုပ္ေပးခ်င္တာပါ။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ကလည္း Google Earth မွာလုပ္လို႔ရသေလာက္ အစြမ္းကုန္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ဗီဒီယိုေတြ၊ Spreadsheet ေတြစတဲ့
သတင္းအခ်က္အလက္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနခဲ့ျပီး
Google Earth ရဲ႕ပင္ကို layer ေတြမွာပဲ လက္တေလာပို႔တင္ထားတဲ့ပံုေတြ၊
ဒါဖာေဒသက ပ်က္စီးသြားတဲ့ရြာေတြရဲ႕ပံုေတြလည္း ရွိေနခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ့က အေျခအေနေတြကို ေလ်ာ္ကန္တဲ့အေလးထားမႈေတြ ေပးႏိုင္ဖို႔
ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ ေျခာက္လေလာက္ လုပ္ခဲ့ရပါတယ္။
အားေကာင္းတဲ့ သတင္းတစ္ခုကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္ဖို႔ပါ။
အဲဒီ့ကိစၥဟာ Google မွာေရာ မီဒီယာေတြမွာပါ ၾကီးမားတဲ့သတင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
လူေထာင္ေပါင္း၊ ေသာင္းေပါင္းမ်ားစြာဟာ အဲဒီ့ layer ေတြကိုျမင္ေတြ႔ခဲ့ျပီး
ဒါဖာက အျဖစ္အပ်က္အေပၚ အာရုံစိုက္မႈအၾကီးအက်ယ္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ လူေတြကို ဒီ campaign မွာပါဝင္ဖို႔ တိုက္ရိုက္နည္းလမ္းေတြခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ့ layer ေတြမွာေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ လက္မွတ္ထိုးပို.ႏိုင္တဲ့ link ေတြထည့္ေပးထားျပီး
ဒီအျဖစ္အပ်က္ထဲ ပိုျပီး ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္လာေစခဲ့ပါတယ္။
သင့္ရဲ႕သတင္းအခ်က္အလက္ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးေတြကို အသံုးျပဳဖို.နဲ.
အဲဒိ အခ်က္အလက္ တျပံဳတမကို လူထုဆီပို.ေပးဖို. နည္းလမ္းေကာင္းေတြ ရွာရတာ အျမဲတမ္းေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ သတင္းနည္းပညာလႈပ္ရွားမႈမွာ အေရးပါတဲ့ နည္းဗ်ဳဟာတစ္ခုပါပဲ။
တကယ္လို. သင္သာ စမ္းသပ္ခံႏိုင္ရင္
သိသာျမင္သာတဲ့ တိုးတက္မႈေတြကို ဆုလာဘ္အျဖစ္ ျမင္ရမွာပါ။
သိပ္မၾကာေသးခင္ကဆိုရင္ လူအမ်ားၾကီးအေနနဲ. ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို.ဆိုတာဟာ
တစ္ေနရာတည္းမွာ လူကိုယ္တိုင္ မဆံုႏိုင္ရင္ ခက္ခဲခဲ့ပါတယ္။
နည္းပညာသစ္ေတြက ဒါကို ေျပာင္းလဲေပးခဲ့ပါျပီ။
ကြ်န္ေတာ္တို.ဟာ “swarming” လို.ေခၚတဲ. စိတ္ကူးသစ္ေတြနဲ. ေတြ.ၾကံဳေနရပါျပီ။
“Swarming”ဆိုတာဟာ လူေပါင္းစံုရဲ. အေတြ.အၾကံဳ ဗဟုသုတေတြကို
တစ္ဦးခ်င္း လုပ္ေဆာင္မႈထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးရလာဒ္ေတြ
ရလာေအာင္ စုေပါင္းအသံုးခ်တဲ့ နည္းပါပဲ။
၂၀၀၈ မြန္ဘိုင္းတိုက္ခိုက္မႈ ေပၚေပါက္ခဲ့စဥ္က
“Twitter” ကိုသုံးၿပီး swarm တစ္ခုကို ဖန္တီးခဲ့ၾကပါတယ္။
Twitter ဟာ အင္တာနက္နဲ.မိုဘိုင္းဖုန္းေတြကတစ္ဆင့္ အခ်င္းခ်င္းအျပန္အလွန္ စာေတြေရးၾကဖတ္ၾကတဲ့
blog အေသးစားေလးပါပဲ။
မြန္ဘိုင္းအၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ေနတုန္းမွာ
က်ေနာ္တို. ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အဲဒိနားတစ္၀ိုက္မွာ ရွိေနၾကတယ္
က်ေနာ္တို. ခံစားခ်က္ေတြ သြန္ထုတ္ခဲ့ၾကတယ္။
ဘာေတြျဖစ္ေနလဲဆိုတာေတြနဲ.
တီဗီမွာ ဘာျပေနလဲ ဆိုတာအားလံုးကို twitter မွာ ျပန္ေျပာခဲ့ၾကတယ္
အားလံုးက ဘာလုပ္ရမွန္းမသိ ခံစားေနရတယ္။
အၿပင္လဲ ထြက္ခြင့္မရတာေၾကာင့္ အထီးက်န္ေနခဲ့ၾကရပါတယ္။
twitter ဟာ က်ေနာ္တို.ရဲ. အထီးက်န္မႈေတြ၊ ေဒါသေတြကို ေလ်ာ့ပါးေစတယ္
က်ေနာ္တို.လိုအပ္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ဖလွယ္ဖို.
အခင္းျဖစ္ပြားရာေနရာက လူေတြနဲ. ခ်ိတ္ဆက္ေပးတယ္။
ဥပမာအားၿဖင့္ ေဆးရုံကိုသြားတဲ့ လူေတြရွိမယ္။
အဲဒိလူေတြက ဒဏ္ရာရသူနဲ. အေသအေပ်ာက္စာရင္းကို ရတယ္ဆိုပါတယ္။
အဲဒါေတြကို သတင္းမထုတ္ျပန္ရေသးဘူးဆိုရင္ သူတို.က က်ေနာ္တို.ဆီ fax နဲ.ပို.ေပးတယ္။
က်ေနာ္တို.က အဲဒါေတြကို blog ေပၚတင္ျပီး twitter နဲ. အျမန္ link ခ်ိတ္ေပးလိုက္တယ္။
ဒါ့အၿပင္ ေဆးရုံမွာလိုအပ္ေနတဲ့ ေသြးအမ်ဳိးအစားအတိုင္းရေအာင္
ဒီနည္းနဲ. စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။
ဒါဟာ အခ်င္းခ်င္း ဆက္စပ္ပက္သက္ေနတဲ့ ဆံုရပ္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ. တည္ေဆာက္ထားတဲ့
လူအဖြဲ.အစည္းတစ္ခုရဲ. ဆက္စပ္လႈပ္ရွားခ်က္ေတြပါပဲ။
အင္တာနက္ေပၚ ေျခခ်ႏိုင္မွေတာ့ ဒါေတြလုပ္ႏိုင္ျပီေပါ့။
ဒီအလုပ္ရဲ. တကယ္ပဲ ပဥၥလက္ဆန္တဲ့ ေနာက္အခ်က္္တခုကေတာ့
ခုနေၿပာသြားတဲ့ အခ်က္ေတြအားလုံးကို ေပါင္းဆုံသြားေစၿပီး
ပိုမိုအားေကာင္းသြားေစၿခင္းဘဲ ၿဖစ္ပါတယ္။
ဒါဟာ သတင္းထုတ္ၿပန္မႈ ယႏ ၱရားတစ္ခု ၿဖစ္ေနလို.ပါ။
ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့အရာေတြအေပၚ ေပါင္းစည္းေဆာင္ရြက္ၿခင္းရဲ. အက်ိဳးၿပဳမႈေတြကို
သတင္းဌာနၾကီးေတြက စိတ္၀င္စားလာေအာင္
စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
မြန္ဘို္င္းအၾကမ္းဖက္မႈက ဘာကိုၿပခဲ့သလဲဆိုေတာ့ mobile phone ေတြဟာ
အက်ပ္အတည္းၾကားမွာ အေရးပါတဲ့ ကိရိယာ ၿဖစ္လာတယ္ဆိုတာပါဘဲ။
မက္ဒါဂါစကာမွာ ဆိုရင္ အစိုးရဆန္.က်င္ေရး ဆႏၵၿပပြဲေတြမွာ
အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ၿဖစ္လာတဲ့အခါ ကြန္ပ်ဴတာေဆာ့ဖ္၀ဲပါတဲ့ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြဟာ
ၿပည္သူေတြကို ဘာေတြၿဖစ္ေနၿပီဆိုတာ အခ်ိန္မီ သတင္းပို.ႏိုင္ေစခဲ့တယ္။
Frontline SMS ေဆာ့ဖ္၀ဲ ပရိုဂရမ္ဟာ
Madagascar က အသုံးၿပဳသူ အေၿမာက္အမ်ားကို
သတင္းေတြ ေတြ အၿပန္အလွန္ ဖလွယ္ေစႏိုင္ခဲ့တယ္။
Ushahidi က အသံုးျပဳသူေတြကို ေျမပုံေတြသံုးျပီး message ေတြ ပို.ခြင့္ျပဳထားတုန္းကေပါ့။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္ မက္ဒါဂါစကာအေရးအခင္းကာလမွာ
ဆႏၵၿပသူေတြကို စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္လို. ယံုၾကည္ခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒိမွာ ဒုကၡခံစားေနရတဲ့သူေတြ ဆႏၵျပပြဲမွာ ပါ၀င္သူေတြ
ျပီးေတာ့ အျဖစ္အပ်က္ရဲ. ရိုက္ခတ္မႈေတြကို ခံစားရသူေတြဆီက
အသံေတြ သတင္းေတြ အခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းဖို. အခြင့္အေရး
ေကာင္းေကာင္းရရွိခဲ့ပါတယ္။
နည္းပညာကိုသံုးျပီး သင္ဟာ လူေတြရဲ.အျမင္ေတြကို စုစည္းလို. ရႏုိင္တယ္
ဒါဆိုရင္ အခ်က္အလက္အျဖစ္ SMS နဲ. ပို.လို.ရျပီ။ email ပို.လို.ရျပီ။
သူတို.ဟာ အင္တာနက္ေပၚမွာ အေမးအေျဖလုပ္ႏိုင္ေသးတယ္။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ သင္ဟာ
ပင္မမီဒီယာၾကီးေတြက ထုတ္လႊင့္ေနတဲ့ သတင္းနဲ. သင္ရထားတာေတြ အားလံုးကို စုေပါင္းျပီး
တကယ့္ေနရာမွာ အမွန္တကယ္ ဘာျဖစ္ေနလဲဆိုတာ အနီးစပ္ဆံုး ခန္.မွန္းႏိုင္ျပီေပါ့။
UShahidi ဟာ Frontline SMS ကိုသံုးတဲ့ လူထုသတင္းရင္းျမစ္ျဖစ္ျပီး
လူေတြကို ၾကိဳတင္ေၾကျငာထားတဲ့ နံပါတ္ကို စာတိုေလးေတြနဲ. သတင္းေပးပို.ေစတယ္။
ျပီးရင္ လက္ကိုင္ဖုန္းေတြကေန သတင္းဌာနေတြကို ပို.ႏိုင္တယ္။ အင္တာနက္သံုးျပီး အီးေမးလ္ပို.ႏိုင္တယ္
၀ဘ္ဆိုဒ္မွာ ေဖာ္ျပႏိုင္တယ္။ ေမးခြန္းေတြ ေျဖျပီး ပံုစံျဖည့္သြားႏိုင္တယ္။
လူေတြက သက္သာျမန္ဆန္တဲ့ SMS ေပးပို.တာကို ပိုသေဘာက်ေလ့ရွိတယ္။
FrontlineSMS ကေတာ့ ဒီ message ေတြကို စုေဆာင္းျပီး
UShahidi စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ေဖာ္ျပေလ့ရွိတယ္
အဲဒိအေျခအေနကေနစျပီး သူတို.ဟာ ပင္မသတင္းဌာနေတြ အပါအ၀င္
တျခားက၀င္လာတဲ့သတင္းေတြနဲ.ေပါင္းတယ္။ ျပီးေတာ့ ေျမပံုနဲ.တြဲေဖာ္ျပေပးလိုက္တယ္။
အဲဒိမွာတင္ အဓိကျပသနာေပၚေနတာ ဘယ္ေနရာလဲဆိုတာ ရွင္းသြားေတာ့တာပဲ။
ျပီးေတာ့ အျခားသိစရာ သတင္းရင္းျမစ္ မရွိႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ
ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ဘာျဖစ္ေနလဲဆိုတာကို ပိုျပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္.ျပန္. ျမင္လာေစတယ္။
ဒီဥပမာေတြအားလံုးဟာ ဘာကိုျပသလဲ? မိုဘိုင္းဖုန္းေတြဟာ အင္တာနက္ နည္းပညာနဲ. ေပါင္းစပ္လိုက္တဲ့အခါ
ဖံုးကြယ္ထားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ရွင္းလင္းသိျမင္လာဖို.
အေတြ.အၾကံဳ အသိပညာေတြကို အားျဖည့္ေပးတယ္။
နားလည္မႈရွိတဲ့ နည္းပညာဆိုတာ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ. အခ်က္အလက္ လိုအပ္ခ်က္ကို
တံု.ျပန္ေပးႏိုင္တဲ့နည္းပညာပါပဲ။
တစ္ခုေသာဥပမာက Infonet ရဲ. ဘတ္ဂ်က္ေစာင့္ၾကည့္နည္းပညာပါ
လူေတြက SMS ေတြပို.ျပီး ေဒသတြင္းမွာ လုပ္ေနတဲ့
ဖြံ.ျဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ခြင့္ျပဳေငြကို စံုစမ္းလို.ရတယ္။
ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ျပီးတဲ့အခါ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ.ေတြကို
ဆက္သြယ္ျပီး အဲဒိဘတ္ဂ်က္ေတြ မွန္မွန္ကန္ကန္ သံုးစြဲလားဆိုတာ စံုစမ္းႏိုင္တယ္။
ဒီမွာ အေရးပါတာက SMS အတိုေကာက္ကေလးေတြကို သံုးတဲ့ စံနစ္တစ္ခု ဖန္တီးရတာပါ။
က်ေနာ္တို.က ခ်ထားေပးတဲ့ စီမံကိန္းခြင့္ျပဳေငြေတြကို ပို.ေပးဖို.
စီမံကိန္းရွိတဲ့ ေနရာကလူေတြကိုလဲ SMS ပို.ဖို. စီစဥ္ထားတယ္။
ဒီလို အျပန္အလွန္လုပ္ငန္းမွာဆိုရင္ တျပိဳင္နက္တည္းမွာ
ဒီစံနစ္ထဲကို အခ်က္အလက္ေတြ ျဖည့္ဆည္းျပီး ျဖစ္သြားတယ္။
Infonet ဘတ္ဂ်က္ေစာင့္ၾကည့္လုပ္ငန္းဟာ ေငြေၾကး မသမာမႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။
ဒီေတြ.ရွိခ်က္ေတြကို အစိုးရနဲ. ပင္မမီဒီယာေတြကို ဖြင့္ထုတ္လိုက္တယ္။
Infonet က ဘာလုပ္တာလဲဆိုတာ့ လာဘ္စားမႈမွန္သမွ် ေပၚေပါက္ဖို.ပါပဲ။
ျပီးေတာ့ လူထုလႈပ္ရွားမႈဟာ အက်ိဳးရလာဒ္ထြက္လာရမယ္။
ခုေနာက္ပိုင္း တုိးတက္လာမႈေတြေၾကာင့္ နည္းပညာက လူေတြရဲ. လိုအပ္ခ်က္ကို သိျပီး
ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္လာတယ္။
ဥပမာဖုန္းေတြဟာဆိုရင္ အရင္က ထိမ္းခ်ဳပ္ခံသပ္သပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
လက္၀ါးၾကီးအုပ္တဲ့ ဖုန္းကုမၼဏီေတြ ရွိေနတာကိုး။
ဒီႏွစ္ပိုင္းမွာေတာ့တယ္လီဖုန္းနည္းပညာဟာ ဆန္းသစ္လာခဲ့ပါတယ္။
Voiceover IP လို.ေခၚတဲ့ နည္းပညာနဲ. အားလံုးကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့ျပီ။
အခုဆိုရင္ အခမဲ့ေဆာ့ဖ္၀ဲကို သုံးၿပီး လူတိုင္း ကိုယ္ပိုင္ဖုန္းကုမၸဏီ တည္ေထာင္လို.ရေနပါၿပီ။
ဆိုလိုတာကေတာ့ တယ္လီဖုန္း ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းအ၀၀ကို သင့္ရဲ.ဖုန္းစနစ္
ဒါမွမဟုတ္ ကြန္ပ်ဴတာနဲ. လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္တယ္္ဆိုတာပါပဲ။
အဲဒီအခါ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္သူအစုအဖြဲ.အမ်ားအၿပားဟာ
ဖုန္းေခၚဖို. လိုင္းတစ္လိုင္း ယူသံုးၾကပါလိမ့္မယ္။
ဇင္ဘာေဘြက KUBATANA TRUST ဟာ သူတို.ရဲ. ကိုယ္ပိုင္ဖုန္းစနစ္ကို အသုံးၿပဳၿပီး
၀န္ေဆာင္မႈတစ္ခုတည္ ေဆာက္္ခဲ့ၾကတယ္။
ၿပည္သူေတြကိုေရြးေကာက္ပြဲအတြင္း ဆႏၵမဲဘယ္မွာ ေပးရမယ္ဆိုတာကို SMS ပို.ေပးႏိုင္ဖို.ရည္ရြယ္တယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ခုနစ္ႏွစ္ အေတာအတြင္း ဇင္ဘာေဘြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ခဏခဏ ၿပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရရဲ.နည္းဗ်ဴဟာေတြထဲကတစ္ခုကေတာ့ ဘယ္ေနရာမွာ
ဆႏၵမဲ ေပးရမလဲဆိုတာကုိ ၿပည္သူေတြသိရွိဖို.ခက္ခဲေအာင္ ဖန္တီးထားတာပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို.လုပ္ခဲ့တဲ့ အရာေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ မဲေပးမယ့္လူစာရင္းကို
database format နဲ.သိမ္းဆည္းထားတဲ့ အၿခားအဖြဲ.အစည္းတခုနဲ. ပူးေပါင္းၿပီး
ဘယ္သူေတြ ဘယ္မွာမဲေပးရမလဲဆိုတာ သိရွိေအာင္ကူညီခဲ့တယ္။
လူေတြရဲ. မွတ္ပုံတင္ အခ်က္အလက္ေတြကုိ SMS နဲ.ပို.ခိုင္းတယ္။
ၿပီးေတာ့ အဲဒီ အခ်က္အလက္ေတြကို database နဲ.တိုက္ၾကည့္ၿပီး
သူတို.မဲေပးရမယ့္ေနရာေတြကို SMS နဲ.ၿပန္ပို.လိုက္တယ္။
အလြန္စိတ္၀င္စားစရာ compaign တစ္ခုၿဖစ္ခဲ့ၿပီးလူအေတာ္မ်ားမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိခဲ့ပါတယ္။
လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာက KUBATANA TRUST ကတည္ေထာင္ထားတဲ့ ဒီစနစ္ကို
အသုံးၿပဳခဲ့ေပမဲ့ စာတတ္ေၿမာက္မႈ နည္းပါးၿခင္းနဲ. ဘာသာစကား ကြဲၿပားၿခားနားမႈေတြက
လူေတြကို SMS ၀န္ေဆာင္မႈ မသံုးႏိုင္ေအာင္ ကန္.သတ္ထားခဲ့ပါတယ္။
အဲဒါကိုေၿဖရွင္းဖို. KUBATANA ဟာ Freedom Fone ဆိုတဲ့
အသံေၿပာလိုက္ရုံနဲ. အလုပ္ၿဖစ္တဲ့ အသံပို.စနစ္ကို
စတင္ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ။
Freedom Fone ပေရာဂ်က္ကို အုပ္စုတိုင္းက ေဆာ့ဖ္၀ဲကို ရယူၿပီး
သူတို.ရဲ.စက္ေတြမွာ အလြယ္တကူ ထည့္သြင္းအသုံးၿပဳႏိုင္ေအာင္ တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။
ဘယ္လိုသတင္းအခ်က္အလက္မ်ဳိး လိုခ်င္တယ္ ဒါမွမဟုတ္ ေပးခ်င္တယ္ဆိုတဲ့
menu ပါထည့္ေပးထားပါတယ္။
Freedom Fone က ေခၚဆိုမႈေတြအားလုံးကို မွတ္တမ္းတင္ထားျပီး ျပန္ေခၚေပးတဲ့အတြက္
အဖြဲ.အစည္းဖက္ကပဲ ဖုန္းေခၚဆိုခကို က်ခံႏိုင္ေစခဲ့တယ္။
အဲဒီမွာ စီစဥ္သူေတြ သိပ္ျပီး ဂရုမထားလိုက္မိတဲ့ အပိုင္းကေတာ့
အသံနဲ.ၿပန္လည္ေၿဖၾကားေပးတဲ့ အပိုင္းပါပဲ။
ေစတနာ့၀န္ထမ္းအဖြဲ.ေတြက လူေတြအားလံုး သံုးစြဲႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္
လူေတြၾကားထဲမွာ အင္တာနက္မသံုးႏိုင္လဲ
ဖုန္းေခၚတတ္ရုံနဲ. ၀န္ေဆာင္မႈကို သံုးႏိုင္လာမယ္။ ဆင္းရဲသားေတြ အက်ိဳးရွိမယ္။
သူတို.သိခ်င္တာရွိရင္ ဖုန္းဆက္ျပီး ေမးတတ္ဖို.ပဲ လိုေတာ့မယ္ေလ။
လူေတြသိခ်င္တာေတြ နားေထာင္ျပီး ျပန္ေျဖေပးႏိုင္တဲ့ ဒီလို နည္းပညာမ်ိဳးကို တီထြင္အသံုးျပဳတာဟာ
သတင္းကြက္လပ္ကိုျဖည့္ဖို.နဲ. သတင္းေတြ ျမန္ျမန္ျပံ.ႏွံ.ဖို.အတြက္
အေတာ္ပဲေရးၾကီးပါတယ္။
အက်င့္ပ်က္ၿခစားမႈေတြနဲ.
အခြင့္အေရးအလြဲသုံးစားၿပဳလုပ္မႈေတြကို ရဲ၊စစ္တပ္၊
ႏိုင္ငံတကာကုမၸဏီၾကီးေတြနဲ. အစိုးရလို အာဏာအရွိဆုံး လူတနး္စားေတြက က်ဴးလြန္တဲ့အခါမ်ဳိးမွာ
ၿဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို စုံစမ္းၿပီး ေဖာ္ထုတ္ဖြင့္ခ်ဖို.
လိုအပ္လာပါတယ္။
အီဂ်စ္မွာဆိုရင္ ရဲေတြရဲ. ရက္စက္ၾကမး္ၾကဳတ္မႈအေၾကာငး္
က်ယ္က်ယ္ၿပန္.ၿပန္.သိေနၾကေပမဲ့
သတင္းဌာနၾကီးေတြက ေဖာ္ၿပဖို. မလိုလားၾကဘူး။
ဖိႏွိပ္ခံၿပည္သူေတြအတြက္ အမွန္တရားကို ကူညီေဖာ္ထုတ္ဖို.
ဂ်ာနယ္လစ္ Noha Atef ဟာ Torture in Egype လို.ေခၚတဲ့ ဘေလာ့တစ္ခုေရးသားခဲ့တယ္။
အီဂ်စ္မွာ က်ဳးလြန္ေနၾကတဲ့ ႏိွပ္စက္ညွင္းပန္းမႈေတြအေၾကာင္းကို
ၿပည္သူေတြနဲ. ရဲေတြရဲ. ဆက္ဆံေရးေတြကို ေဖာ္ျပခဲ့တယ္
Torture in Egype ဟာ
ညွဥ္းပန္းမႈေတြ မီဒီယာေတြမွာ ေရပန္းမစားခင္ကတည္းက စခဲ့တာပါ။
ညွဥ္းပန္းမႈ သတင္းေတြဟာ တီဗီမွာျပခဲပါတယ္။
သမရိုးက်မီဒီယာေတြအတြက္ စိတ္၀င္စားစရာ မေကာင္းဘူးေပါ့။
ဒီေတာ့ Torture in Tgypt က ပိုျပတယ္။
ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ အၿခားေသာ အင္တာနက္အသုံးၿပဳသူေတြ၊ဘေလာ့ဒ္ဂါေတြကို
သူတို.ရဲ. သေဘာထားအၿမင္ေတြပါ ေရးသားလာေအာင္လႈံ.ေဆာ္ႏိုင္ေပးခဲ့တယ္။
Torture in Egypt မွာ သူတို. ေရးေနတာေတြက
အရမ္းစိတ္ထိခိုက္စရာေကာင္းတယ္ေလ။
ဒီလို လူ.အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ဘေလာ့ေတြကေဖာ္ထုတ္ျခင္းျဖင့္
ႏိုဟာကအေရးပါတဲ့မတရားမႈ အခ်ဳိ.ကုိ ၿပင္ဆင္တည့္မတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္တုန္းက အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က သူမခင္ပြန္းဟာ
တရားရုံးကေတာင္ အျပစ္ရွိတယ္လို. မေျပာႏိုင္တဲ့ အမႈအတြက္
ေထာင္ထဲ ၁၄ ႏွစ္ ထည့္ထားခံရတယ္လို.
ႏိုဟာကို စာေရးေျပာခဲ့ပါတယ္။
ရုံးေတာ္က သူ.မွာအၿပစ္မရွိဘူးလို.ဆုံးၿဖတ္ခ့ဲေပမဲ့
ရဲသားတစ္ေယာက္က သူ.ကိုဆက္ထိန္းသိမ္းထားခဲ့တယ္။
အဲဒီရဲဟာ သူ.ကို ေထာင္ထဲဆက္ထည့္ထားဖို. စာရြက္စာတမ္းေတြကို ၿပင္ခဲ့တယ္။
ကၽြန္မလဲ အဲဒိအေၾကာင္း
ထပ္ခါထပ္ခါေရးခဲ့တယ္။
ႏိုဟာရဲ.ေဆာင္းပါးဟာ သတင္းမီဒီယာၾကီးေတြမွာေဖာ္ၿပၿခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒီအမႈမွာပတ္သတ္ေနတဲ့ ရဲဝန္ထမ္းဟာ သူ.အေပၚမွာ
အမ်ားၿပည္သူရဲ. အာရုံစိုက္မႈေၾကာင့္ စိတ္ပ်က္ဝမ္းနည္းမိေၾကာင္း ႏိုဟာဆီကို စာေရးခဲ့တယ္။
သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ အဲဒီတရားခံကို အက်ဥ္းေထာင္က ၿပန္လြႊတ္ေပးခဲ့တယ္။
တကယ္ဆုိရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၄ ႏွစ္ကတည္းက လြတ္သင့္ခဲ့တာပါ။
တျခားထိေရာက္တဲ့ သတင္းစံုစမ္းမႈတစ္ခုကေတာ့ တူနီးရွားမွာ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
တူနီးရွားေလယာဥ္တစ္စင္းရဲ. ဇာတ္လမ္းဟာ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ
တူနီးရွန္းလူမ်ိဳး ဘေလာ့ဂါ တစ္ေယာက္က တူနီးရွားႏိုင္ငံက
ေလယာဥ္ေတြရဲ.ဓာတ္ပံုေတြကို အင္တာနက္မွာ ရွာေနတုန္း
Jetspotters လို.ေခၚတဲ့ လူေတြက ေလယာဥ္ပ်ံပံုေတြ တင္ထားေလ့ရွိတဲ့ website မွာ
တူနီးရွန္း သမၼတရဲ. ေလယာဥ္ကို သြားေတြ.တာကေန စခဲ့ပါတယ္။
သူဆက္ရွာတဲ့အခါမွာ ဥေရာပက ေလဆိပ္အသီးသီးမွာ ဆိုက္ထားတဲ့
အဲဒိ သမၼတေလယာဥ္ရဲ. ဓာတ္ပံုႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကို ထပ္ေတြ.လာရပါတယ္။
သူဟာ တူနီးရွားသမၼတရဲ. Website ကိုသြားပါတယ္။
ျပီးေတာ့ ေလဆိပ္ေတြမွာ ဓာတ္ပံုရိုက္ခဲ့တဲ့ ရက္စြဲေတြနဲ.
သမၼတရဲ. တရား၀င္ခရီးစဥ္ေတြနဲ. တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးၾကည့္ပါတယ္။
အဲဒိအခါမွာ သူေတြ.လာတာကေတာ့
ခရီးစဥ္တစ္ခုသာလွ်င္ တရား၀င္တယ္ဆိုတာပါပဲ။
သူထုတ္ခဲ့တဲ့ ေမးခြန္းက ...
တူနီးရွားေလယာဥ္ကို ဘယ္သူက ဘာအတြက္ သံုးေနတာလဲ ?
သူဟာ အဲဒိေလယာဥ္ကို ေတြ.ရတဲ့
ေလဆိပ္ေတြကို Google Earth မွာရွာျပီး
ကိုယ္တိုင္သြားတယ္။ ျပီးေတာ့
ပံုေတြရိုက္၊ ဗီဒီယိုတစ္ခုလုပ္ျပီးမွ
You Tube ဝက္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚလႊင့္တင္ခဲ့ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ သူဟာ တူနီးရွား blog ေလာကမွာ အာဏာအလြဲသံုးစားမႈနဲ႔
သတင္းမွန္ထုတ္ျပန္ေရးအေၾကာင္းေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
သတင္းဌာနၾကီးတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးရာမူဝါဒ မဂၢဇင္းက
အဲဒီ့ဇာတ္လမ္းကို ေဖာ္ျပျပီး စံုစမ္းတဲ့အခါ
အဲဒီ့ေလယာဥ္ကို တူနီးရွားသမၼတကေတာ္က အသံုးျပဳခဲ့ျပီး ဥေရာပမွာ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြအတြက္
ေစ်းဝယ္ထြက္ခဲ့ေၾကာင္း ေပၚလြင္လာခ့ဲတယ္။
အဲဒီ့ဗီဒီယိုအေပၚ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ အာရုံစူးစို္က္လာမႈေၾကာင့္
တူနီးရွားအစိုးရက You Tube ဝဘ္ဆိုဒ္နဲ႔ အျခားဗီဒီယိုဆိုဒ္ျဖစ္တဲ့
Dailymotion ကို ပိတ္ပင္ခဲ့တယ္။
ဒီလိုမ်ိဳးကိစၥကလြဲျပီး Torture in Egypt blog လုိ ကိစၥေတြဟာ
အာဏာအလြဲသံုးစားမႈေတြကို ေထာက္လွမ္းဖို႔နဲ႔
လက္နက္ကိရိယာတစ္ခုအျဖစ္ အင္တာနက္ကို အသံုးျပဳႏိုင္တယ္ဆိုတာ
သက္ေသျဖစ္လာပါတယ္။
ဒစ္ဂ်စ္တယ္ကိရိယာေတြဟာ ေစ်းႏႈန္းခိ်ဳသာျပီး က်ယ္ျပန္႔လာသလို
အသံုးျပဳရလညး္ လြယ္ကူလာတယ္။
သတင္းေတြရယူျပီး သံုးသပ္မွ်ေ၀ႏိုင္စြမ္း တိုးတက္လာေစခဲ့ပါတယ္။
နည္းပညာသစ္ေတြနဲ႔ ဖန္တီးေတြးေခၚမႈတို႔ ခ်ိတ္ဆက္အသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္
လူေတြဟာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ျမွင့္တင္တဲ့
အစြမ္းထက္လႈပ္ရွားမႈေတြအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ပါတယ္။
Tactical Tech ဟာ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြနဲ.အတူ
သတင္းအခ်က္အလက္ေတြသံုးျပီး တိုက္ပြဲ၀င္လာတာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု ေက်ာ္ခဲ့ပါျပီ။
ဒီရုပ္ရွင္ထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို
အေျပာင္းအလဲအတြက္ စြမ္းအားတစ္ခုအျဖစ္ အသံုးျပဳဖို႔
နည္းနာ ၁ဝ ခုကို ျပသထားပါတယ္။
တကယ္လို႔ သင္ဟာအဲဒီ့နည္းွဗ်ဴဟာေတြကို အသံုးျပဳခ်င္တယ္ဆိုရင္
ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြနဲ႔
လိုအပ္တဲ့ေဆာ့ဖ္ဝဲ၊ ပစၥည္းကိ၇ိယာေတြကို
စမ္းသပ္အသံုးျပဳၾကည့္ေစလိုပါတယ္။
ျပီးရင္ သင့္ရဲ. Info-activism သတင္းေတြကို ဘယ္လိုမွတ္တမ္းတင္တယ္ဆိုတာကို
ျပန္စဥ္းစားပါ။ ျပီးရင္ က်ေနာ္တုိ.ကို ေျပာျပပါ။
ဒါမွ က်ေနာ္တို.က တျခားသူေတြကို ျပန္ေျပာျပလို.ရမယ္။
သတင္း နည္းပညာေခတ္ဟာ အခုခ်ိန္ပဲ ျဖစ္တယ္။
အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစတဲ့ စြမ္းအားဟာ ကၽြန္ပ္တုိ႔ အားလံုးအတြက္
ေရာက္ရွိလာပါၿပီ။
မြမ္းမံခ်က္ေတြနဲ႔ ပါ၀င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ http://www.informationactivism.org မွာ ဖတ္ရႈႏုိင္တယ္။